Łuszczyca jest to przewlekła i nawracająca stale choroba skóry, która charakteryzuje się występowaniem na skórze łuszczących się plamek. Choroba ta jest jednak niezakaźna, a uwarunkowana genetycznie. Należy on do najczęściej występujących chorób dermatologicznych i dotyka około 4 % populacji.
OBJAWY ŁUSZCZYCY:
Charakterystycznymi objawami choroby są:
- czerwono brunatne lub zaróżowione płaskie grudki o zarysowanych brzegach, są one pokryte srebrzystą warstwą nazywaną łuską,
- łuszczenie się naskórka,
- intensywny świąd.
Nasilenie objawów łuszczycy może być spowodowane:
- czynnikami zewnątrz ustrojowymi:
- fizyczne do których zaliczamy promieniowanie ultrafioletowe, rentgenowskie, śródskórne i podskórne infekcje, tatuaże, akupunktura, oparzenia,
- mechaniczne czyli otarcia naskórka, opatrunki gipsowe, urazy,
- chemiczne do których zalicza się drażniące zapalenie skóry, oparzenia chemiczne, ekspozycje na substancje chemiczne,
- dermatozy zapalne, np. trądzik różowaty, ospa wietrzna czy kontaktowe zapalenie skóry,
- niektóre leki,
- używki jak papierosy czy alkohol,
- niewłaściwa dieta.
- czynniki wewnątrz ustrojowe:
- infekcje, np. angina czy grypa,
- czynniki endokrynne takie jak zmiany hormonalne, okres dojrzewania czy menopauzy,
- stres.
GDZIE NAJCZĘŚCIEJ WYSTEPUJE ŁUSZCZYCA?
Wykwity powstają głównie na łokciach, kolanach, w okolicach kości krzyżowej, okolicy pośladkowej, na skórze stóp, dłoni oraz skórze głowy
TYPY ŁUSZCZYCY:
Wyróżniamy kilka typów łuszczycy:
- łuszczyca zwykła – nawracająca choroba skóry spowodowana rogowaceniem naskórka co 3-4 dni (zdrowa skóra łuszczy się co 28 dni),
- łuszczyca zadawniona – zmiany skórne utrzymują się od kilku miesięcy, a nawet lat, charakterystyczne jest symetryczne występowanie znamion,
- łuszczyca wysiękowa – łuszczeniu naskórka towarzyszy wysięk płynu surowiczego, zmiany chorobowe skóry umiejscowione są głównie w okolicy narządów płciowych,
- łuszczyca bruzdowa – inaczej łuszczyca brodawkująca, charakteryzuje się brodawkowatym i nierównomiernym przerostem naskórka,
- łuszczyca kropelkowata grudkowa – ten rodzaj łuszczycy występuje najczęściej po przebytym zapaleniu gardła, charakteryzuje się występowaniem małych i owalnych punkcików umiejscowionych głównie na tułowiu,
- łuszczyca plackowata – polega na występowaniu owalnych plam lekko zaróżowionych, przy tym rodzaju łuszczycy nie występuje świąd,
- łuszczyca stawowa – inaczej zwana łuszczycowym zapaleniem stawów, może prowadzić do deformacji stawu a nawet kalectwa, wyróżnia się 3 typy tej choroby: łuszczyca typu dystalnego, łuszczyca typu reumatoidalnego oraz łuszczyca typu zniekształcającego,
- łuszczyca krostkowa – na skórze powstają wypukłe guzki wypełnione niezaraźliwą ropą, skórę otaczają krostki i jest ona zaczerwieniona,
- łuszczyca uogólniona – dotyczy rozległego zapalenia oraz łuszczenia dużych powierzchni ciała, występuje przy tym wzmożony świąd, a nawet ból, przebiega często z wysoką temperaturą ciała, łatwo odwodnić się przy niej, gdyż traci się sporą ilość płynów, ma ona najczęściej ciężki przebieg i jest zazwyczaj rezultatem zaostrzenia łuszczycy pospolitej.
PIELĘGNACJA SKÓRY Z ŁUSZCZYCĄ:
Aby złagodzić uporczywe objawy łuszczycy należy:
- dbać o odpowiednią higienę skóry poprzez codzienną kąpiel, która zapobiega nakładaniu się złuszczającego naskórka,
- unikać kontaktu z drażniącymi detergentami,
- unikać kontaktu z kosmetykami, które mogą podrażnić skórę,
- nosić odzież z tkanin delikatnych, niedrażniących oraz przewiewnych.
- często zmieniać pościel,
- często obcinać paznokcie, aby nie dochodziło do zranień,
- kąpać się w wodzie o niezbyt wysokiej temperaturze,
- unikać tarcia mechanicznego skóry,
- delikatnie szczotkować skórę głowy podczas jej mycia,
- stosować maści i kremy oraz żele tylko wypróbowane i przypisane bądź polecane przez specjalistę.
LECZENIE ŁUSZCZYCY:
Ponieważ jest to choroba przewlekła leczenie jej jest długotrwałe i wymaga od chorego dużo cierpliwości i determinacji.
Lekarz podczas wyboru odpowiedniej metody leczenia zwraca szczególną uwagę na:
- postać (rodzaj) łuszczycy,
- lokalizacje zmian skórnych,
- stopień ciężkości choroby,
- procent skóry zajęty chorobowo,
- wiek oraz stan zdrowia pacjenta,
- dotychczasowe leczenie,
- stan psychiczny chorego.
W zależności od nasilenia objawów stosuje się różne metody terapeutyczne:
- w leczeniu zewnętrznym stosuję się:
- kwas salicylowy,
- pochodne witaminy D,
- pochodne kwasu witaminy A,
- cygnolinę,
- w leczeniu systemowym stosuję się (ogólnym):
- fototerapię,
- retinoidy,
- leki biologiczne.
Leki biologiczne są mało znane jednak w Polsce i wykorzystywane jedynie w ciężkich przypadkach i postaciach choroby głównie łuszczycy pospolitej oraz łuszczycowego zapalenia stawów, u których dotychczasowe leczenie nie przyniosło pożądanych efektów. Leki biologiczne hamują rozwój zmian klinicznych doprowadzając do remiji choroby. Mogą być one podawane drogą dożylną lub podskórną.
Stosowanie leków biologicznych znacznie polepsza komfort życia, gdyż dochodzi do znacznego zredukowania choroby, a stosowane maści i kremy ograniczają dolegliwości bólowe co pozwala na odstawienie leków przeciwbólowych. Eliminują także uciążliwy świąd skóry, który także może znacznie utrudniać życie. Bardzo ważny dla chorego jest fakt, iż po zastosowaniu leków biologicznych efekt jest widoczny już po kilku tygodniach oraz fakt, że nawroty choroby pojawiają się znacznie rzadziej.
KIEDY NIE NALEŻY STOSOWAĆ LEKÓW BIOLOGICZNYCH?
- Nie powinny stosować ich kobiety planujące lub będące w ciąży, a nawet te karmiące piersią.
- Nie należy stosować leków biologicznych do 6 tygodni przed planowanym zabiegiem operacyjnym lub stomatologicznym.
DZIAŁANIE NIEPOŻĄDANE STOSOWANIA LEKÓW BIOLOGICZNYCH:
Stosowanie leków biologicznych może wywołać także objawy niepożądane ze strony określonych narządów. Mają one najczęściej łagodny przebieg. Należą do nich:
- reakcje alergiczne skóry, np. wysypka czy pokrzywka,
- objawy brzuszne, np. nudności, wymioty, biegunka,
- bóle i zawroty głowy,
- opryszczka,
- infekcje układu oddechowego,
- zakażenia bakteryjne, jak np. gruźlica, zapalenie dróg moczowych czy głębokie zapalenie skóry,
- zaburzenia czynności wątroby,
- niedokrwistość,
- niewydolność serca oraz krążenia.
Dlatego tak ważne jest aby przed zastosowaniem kuracji biologicznej zapoznać się z działaniem leków i ich skutkami ubocznymi.
DIETA W ŁUSZCZYCY:
Stosowanie diety w chorobach łuszczycy skóry ma działanie wspomagające. W momencie gdy dochodzi do zaostrzenia choroby należy zastosować dietę lekkostrawną. Powinniśmy wtedy także unikać ostrych przypraw, wykluczyć z diety potrawy bogate w tłuszcze (szczególnie zwierzęce) oraz unikać picia mocnej herbaty, kawy oraz alkoholu.
ŁUSZCZYCA W POLSCE:
W Polsce na łuszczyce choruje około 600000 osób. Występowanie choroby jest niezależne od wieku, Zapadają na nią też ludzie młodzi w pełni aktywni.
29 października został ogłoszony Światowym Dniem Chorych na Łuszczycę.
Pamiętaj! Artykuł nie zastępuje wizyty lekarskiej!
