Nadciśnienie tętnicze – zmora ludzkości ?

0 285

Według ostatnich danych statystycznych  w Polsce około 29 % osób choruje na nadciśnienie tętnicze. Często jednak niestety osoby chore nie zdają sobie sprawy z tego i tylko przygodne zmierzenie ciśnienia lub stale pojawiające się objawy uświadamiają osobę chorą o towarzyszącym jej nadciśnieniu tętniczym.

CO TO JEST CIŚNIENIE TETNICZE KRWI?

Ciśnienie tętnicze to siła z jaką fala krwi wypychana przez serce uderza o ścianę naczynia . Mierzone jest ono na obwodowych, dużych naczyniach tętniczych – najczęściej jest to tętnica ramienna.

JAKIE RODZAJE CIŚNIEŃ WYRÓŻNIAMY?

W medycynie wyróżniamy:

  • CIŚNIENIE SKURCZOWE – jest to wielkość ciśnienia zmierzonego podczas skurczu serca.
  • CIŚNIENIE ROZKURCZOWE – pojawia się kiedy serce jest w stanie rozkurczu, krew nadal płynie przez naczynia, ale wolniej.
  • CIŚNIENIE TĘTNICZE – mierzymy je w mmHg czyli milimetrach słupa rtęci.

JAKIE JEST PRAWIDŁOWE CIŚNIENIE KRWI?

Prawidłowe ciśnienie krwi powinno wynosić 130/80 mmHg.

JAKIE PRZYCZYNY ZEWNĘTRZNE POWODUJĄ WZROST CIŚNIENIA?

  • wysiłek fizyczny,
  • ból,
  • stres,
  • niska temperatura otoczenia,
  • palenie papierosów,
  • alkohol.

W ciągu doby możemy zaobserwować spadki jak i wzrosty ciśnienia tętniczego w naszym organizmie. Uzależnione jest to od naszej aktywności fizycznej oraz trybu życia. Jednak wartości te nie odbiegają od normy.

I tak, np.:

  • podczas snu wartość ciśnienia tętniczego spada o około 10 %,
  • w godzinach rannych, gdy podejmujemy aktywność fizyczną ciśnienie tętnicze podnosi się około 10-20 %,
  • gdy wykonujemy pracę fizyczną, ciśnienie tętnicze też ulega wzrostowi.

PRZYCZYNY ZEWNĘTRZNE POWODUJĄCE OBNIŻENIE CIŚNIENIA:

  • sen,
  • wysoka temperatura.

JAK OKREŚLIĆ STOPIEŃ REAGOWANIA NASZEGO ORGANIZMU NA ZWYŻKI LUB OBNIŻENIA CIŚNIENIA?

Aby określić w jakim stopniu nasz organizm reaguje na zwyżki ciśnienia lub obniżenia jego wartości w zależności od trybu naszego życia jest badanie polegające ba 24-godzinnym monitorowaniu ciśnienia tętniczego (A,B,PM) czyli tzw. holter ciśnieniowy.

JAKIE JEST RYZYKO WYSTĄPIENIA CIŚNIENIA TĘTNICZEGO?

  • osoby obciążone rodzinnie,
  • osoby z niską wagą urodzeniową – masa ciała poniżej 2, 5 kg,
  • nadużywanie alkoholu,
  • cukrzyca,
  • podwyższony poziom cholesterolu i trójglicerydów,
  • otyłość,
  • choroby nerek.

KLASYFIKACJA PRZYCZYN NADCIŚNIENIA TETNICZEGO:

Nadciśnienie pierwotne (samoistne) – polegające na tym, że nie można określić przyczyny występowania choroby, najczęściej może być wynikiem występowania między sobą kilku czynników, głównie takich na które sami nie mamy wpływu (np. obciążenie genetyczne, rodzinne, płeć, a nawet rasa).

Nadciśnienie wtórne (objawowe) – jest spowodowane chorobą w obrębie określonego narządu, najczęściej są to choroby nerek, miażdżyca lub spowodowane może być zaburzeniami funkcji wydzielniczej gruczołów dokrewnych:

  • nadnercza – produkcja nadmiernej ilości hormonu przez guz kory nadnerczy – kortyzolu,
  • tarczyca – zarówno nadczynność, jak i niedoczynność,
  • przytarczyce,
  • przysadka mózgowa.

Wyeliminowanie przyczyn choroby pozwala na normalizację wartości ciśnienia tętniczego krwi.

OBJAWY CHOROBY:

  • gwałtowny wzrost wartości ciśnienia tętniczego krwi,
  • silnie pulsujący ból głowy,
  • zaburzenia widzenia,
  • nudności i wymioty,
  • krwawienie z nosa,
  • bladość skóry,
  • przyspieszona akcja serca,
  • uczucie niepokoju,
  • zwiększona potliwość.

ZAGROŻENIA WYIKAJĄCE Z CHOROBY:

  •  wysokie wartości ciśnienia tętniczego krwi mogą spowodować przerost mięśnia lewej komory na skutek zwiększonej pracy serca,
  •  choroba niedokrwienna serca – ze względu na wysokie wartości ciśnienia krwi dochodzi do uszkodzenia naczyń wiecowych, a tym samym do niedokrwienia mięśnia sercowego, a nawet zawału,
  •  nadciśnienie tętnicze i choroba niedokrwienna doprowadza także do niewydolności serca – serce nie jest wtedy wstanie przepompować odpowiedniej ilości krwi aby zapewnić organizmowi odpowiedni transport tlenu i składników odżywczych do tkanek i narządów,
  •  udar mózgu – to kolejne zagrożenie wynikające z nadciśnienie tętniczego krwi, wyróżniamy krwotoczny udar mózgu, który spowodowany jest powstaniem tzw. mikro tętniczek, które wraz ze wzrostem ciśnienia krwi ulegają wynaczynieniu krwi do mózgu, kolejnym rodzajem jest niedokrwienny udar mózgu, który powoduje niedotlenienie określonego obszaru mózgu na skutek zamknięcia światła tętnicy, najczęściej jest to spowodowane miażdżycą.
  •  niewydolność nerek – nadciśnienie tętnicze doprowadza do rozwoju zmian w drobnych naczyniach nerkowych, gdy ciśnienie tętnicze jest nieleczone dochodzi do uszkodzenia tętnicnerkowych co doprowadza do upośledzenia funkcji nerek i rozwoju niewydolności,
  •  choroby naczyń obwodowych – wysokie ciśnienie krwi prowadzi do uszkodzenia naczyń tętniczych, np. naczyń kończyn dolnych prowadzących do niedokrwienia kończyny, a nawet do amputacji,
  •  uszkodzenie naczyń siatkówki – wysokie ciśnienie tętnicze uszkadza drobne naczynia tętnicze siatkówki objawiające się mikrowylewami w dnie oka doprowadzając tym samym do powstania zwłóknień i blizn co w rezultacie prowadzi do uszkodzenia wzroku.

OBJAWY WSPÓŁISTNIEJACE PRZY NADCIŚNIENIU TETNICZYM :

  • podwyższony poziom cholesterolu całkowitego,
  • podwyższony poziom cukry w surowicy krwi,
  • otyłość brzuszna,
  • podwyższony poziom kwasu moczowego.

ROZPOZNANIE CHOROBY:

Opiera się na podstawie pomiarów ciśnienia tętniczego krwi (przynajmniej dwukrotnie w gabinecie lekarskim), gdy wartość przekracza 140/90. Konieczne jest także wykonanie holtera ciśnieniowego.

PODSTAWOWE BADANIA WYKONYWANE U OSÓB Z PODEJRZENIEM NADCIŚNIENIA TĘTNICZEGO:

  • badanie EKG w spoczynku,
  • badanie ogólne moczu,
  • stężenie glukozy,
  • stężenie potasu,
  • stężenie kreatyniny,
  • morfologia krwi,
  • lipidogram.

BADANIA DODATKOWE:

  • badanie USG nerek,
  • echo serca,
  • badanie dna oka,
  • badanie moczu na obecność białka,
  • holter ciśnieniowy,
  • doustny test obciążenia glukozą,
  • dopler tętnic szyjnych,
  • test przesiewowy w kierunku występowania bezdechu sennego,
  • badanie oceniające elastyczność naczyń.

Badania dodatkowe, które wykonywane są podczas zdiagnozowania nadciśnienia tętniczego mają na celu ocenę funkcjonowania poszczególnych narządów, tj. miażdżyca, zmiany w dnie oka, zmiany w układzie sercowo-naczyniowym oraz określenie zaburzeń metabolicznych, tj. otyłość czy cukrzyca.

CO TO JEST HOLTER CIŚNIENIOWY?

Jest to badanie nieinwazyjne polegające na założeniu choremu mankietu, który wykonuje pomiary ciśnienia tętniczego i zapisuje w pamięci aparatu. Najlepiej wykonywać pomiary w naturalnym środowisku przy aktywności chorego.

LECZENIE NADCIŚNIENIA TĘTNICZEGO:

Intensywność oraz rodzaj leczenia nadciśnienia tętniczego krwi ustala lekarz rodzinny biorąc pod uwagę:

  • współistniejące choroby,
  • powikłania naczyniowe,
  • występowanie chorób układu krążenia,
  • wysokość pomiarów,
  • wiek chorego,
  • styl zycia.

Leczenie tej choroby dzielimy na:

  •  LECZENIE FARMAKOLOGICZNE – czyli przyjmowanie określonych leków obniżających wartość ciśnienia tętniczego,
  •  LECZENIE NIEFARMAKOLOGICZNE – polega na zmianie stylu życia, najczęściej osoby te muszą zrzucić zbędne kilogramy, przyjąć odpowiednia dietę w której należy zmniejszyć przede wszystkim spożywanie: soli, tłuszczów zwierzęcych, zaprzestać pić alkohol, włączyć do jadłospisu warzywa i owoce oraz należy wtedy zwiększyć aktywność fizyczną, zaprzestać palić papierosy oraz unikanie stresu,

SAMOKONTROLA CIŚNIENIA TĘTNICZEGO:

Pomiar ciśnienia tętniczego krwi jest możliwy poprzez chwilowe zamknięcie światła naczynia krwionośnego przez ucisk z zewnątrz – mankiet, następnie powoli puszczamy powietrze z mankietu i na skutek którego przywracamy przepływ krwi.

Pomiaru ciśnienia tętniczego możemy dokonywać:

  •  metodą osłuchową przy użyciu słuchawek lub aparatem z wbudowanym mikrofonem, są to najczęściej aparaty rtęciowe lub zegarowe,
  •  metodą oscylometryczną, jest to obecnie bardzo powszechna metoda, pozwala ona na pomiar ciśnienia przez samego chorego, jest to metoda elektroniczna.

Pomiar wykonujemy zawsze :

  •  po chwilowym odpoczynku,
  • z dala od hałasu,
  • w spokoju, niezdenerwowani,
  • ok. 30 min po wypaleniu papierosa – minimum,
  • przy wypełnionym pęcherzu moczowym,
  • bezpośrednio po wypiciu kawy,
  • 2 godziny po obfitym posiłku.

Pamiętaj!  Artykuł nie zastępuje wizyty lekarskiej!

Oceń ten post
Subscribe
Powiadom o
guest

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.

0 komentarzy
Inline Feedbacks
View all comments
0
Masz przemyślenia? Napisz komentarz!x