Królestwo: Zwierzęta (Animalia, Metazoa) Parazoa, Ahistozoa Typ: Gąbki (Porifera) Eumetazoa – tkankowce Typ: Parzydełkowce (Cnidaria) Prostostomia – pierwouste Lofotrochoforowce Typ: Płazińce (Platyhelminthes) Typ: Wrotki (Rotifera) Typ: Pierścienice (Annelida) Typ: Mięczaki (Mullusca) Typ: Mszywioły (Bryozoa) Typ: Ramienionogi (Brachiopoda) Ecdysozoa – wylinkowce Typ: Nicienie (Nematoda) Typ: Pazurnice (Onychophora) Typ: Stawonogi (Arthropoda) Deuterostomia – wtórouste Typ: Szkarłupnie (Echinodermata) Typ: Strunowce (Chordata)
- Zwierzęta to organizmy heterotroficzne (cudzożywne), wielokomórkowe, w większości tkankowe, często zdolne do przemieszczania się.
- U zwierząt występuje białko zwane kolagenem.
- Przodkami zwierząt, tak jak i grzybów prawdopodobnie są jednokomórkowe protisty, które nie posiadały plastydów i miały zdolność magazynowania glikogenu oraz ich wici były ułożone na tylnym biegunie.
- Zwierzęta jako pierwsze wykształciły tkanki, już jako organizmy wodne posiadały tkanki.
- Prawdopodobnie kiedyś u typowych zwierząt w przemianie pokoleń zaczęło dominować pokolenie diploidalne. W końcu doszło do zaniku pokolenia haploidalnego i pozostał jedynie organizm diploidalny, mogący się rozmnażać płciowo i bezpłciowo.
- Gamety zwierząt powstają w gonadach, czyli gruczołach rozrodczych. Jądra to gonady męskie, a jajniki to gonady żeńskie.
- U zwierząt występuje oogamia, ponieważ gamety wyraźnie się od siebie różnią: plemnik mały zazwyczaj posiadający wić, a komórka jajowa duża nawet do kilkunastu centymetrów.
- Rozmnażanie płciowe prowadzi do zwiększenia różnorodności genetycznej. U zwierząt wyróżnia się następujące sposoby rozmnażania płciowego: a) obojnactwo – gdy w jednym organizmie występują oba rodzaje gamet; b) rozdzielnopłciowość – gdy w jednym organizmie występuje tylko jeden rodzaj gamet.
- Zapłodnienie może być zewnętrze (w wodzie) bądź wewnętrzne (w samicy).
- W rozwoju zarodkowym zwierząt wyróżnia się:
| Mitotyczne podziały zygoty, czyli bruzdkowanie, w wyniku czego powstają komórki zwane blastomerami. Wielokomórkowy już zarodek nazywamy morulą. |
| Następnie we wnętrzu moruli tworzy się przestrzeń wypełniona wodą i wydzielinami komórkowymi, czyli pierwotna jama ciała zwana blastocelem. Taką postać zarodka nazywa się blastulą. |
| Koleinie blastula przechodzi proces gastrulacji i powstaje gastrula, czyli postać zarodka dwuwarstwowego. Zewnętrza warstwa to ektoderma, a wewnętrzna endoderma. |
| W obrębie endodermy tworzy się jama – prajelito, do której z zewnątrz prowadzi otwór – pragęba. Wg badaczy na tym etapie zatrzymały się gąbki. |
| Następnie pomiędzy ekto- i endodermą tworzy się mezoderma, czyli trzecia warstwa komórek. Mezoderma może powstać na dwa sposoby: 1. przez wywędrowanie komórek ektodermy pomiędzy ekto- i endodermę; 2. powstaje przez wypuklenie się endodermy, powstają wówczas pęcherzyki – somity, a w ich obrębie tworzy się wtórna jama ciała, czyli celoma. |
| Ostatnim etapem rozwoju zarodkowego jest organogeneza, czyli proces wytwarzania się narządów z trzech warstw komórek. |
- W zależności od tego czy w miejscu pragęby tworzy się otwór gębowy, czy odbytowy, wyróżniamy zwierzęta pierwouste i wtórouste.
- Z danych listków zarodkowych (ektoderma, endoderma, mezoderma) tworzą się zwykle te same struktury organizmu:
| Ektoderma: | Mezoderma (70%): | Endoderma: |
| 1. Nabłonki okrywające ciało z zewnątrz. 2. Wytwory naskórka, czyli między innymi włosy, paznokcie. 3. Układ nerwowy i narządy zmysłów. | 1. Szkielet. 2. Układ krążenia. 3. Układ rozrodczy. 4. Układ mięśniowy. 5. Nerki kręgowców. 6. Skóra właściwa, czyli ta pod naskórkiem. | 1. Nabłonki środkowej części przewodu pokarmowego i gruczoły kręgowców (trzustka, wątroba, tarczyca, grasica). 2. Nabłonek płuc kręgowców. |
- Jajorodność – kiedy osobnik wykluwa się z jaja w środowisku zewnętrznym (np. ptaki).
- Jajożyworodność – zarodek rozwija się w jaju, ale jajo to jest w organizmie rodzicielskim, aż do momentu wyklucia się młodego, zarodek korzysta tylko z materiału zapasowego zgromadzonego w jaju (np. jaszczurki).
- Żyworodność – organizm rodzicielski łączy się z zarodkiem poprzez łożysko, dzięki któremu rodzic doprowadza do zarodka substancje odżywcze, łożysko służy także do wymiany gazowej.
- Rozwój pozazarodkowy prosty różni się od złożonego tym, że nie występuje w nim poczwarka.
- Gąbki to organizmy, które są jakby na granicy kolonijnych jednokomórkowców a zwykłymi zwierzętami.
- Parzydełkowce mają symetrie promienistą ciała, a robakokształtne zwierzęta dwuboczną symetrię.
- Bardziej opłacalna dla organizmu jest symetria boczna, ponieważ osobnik taki ma łatwiejszą orientacje (bo posiada przód, tył i dwa boki), szybciej się porusza i robi to z większą logiką, ma wykształcone narządy zmysłów, jego ruch jest ukierunkowany
Artykuł powstał na podstawie:
Biologia klasa 1. OPERON, zakres rozszerzony, Gdynia 2005
