Demencja spowodowana postępującą chorobą Alzheimera zakłóca życie rodzinne, towarzyskie, zawodowe, społeczne itd. Dlatego przeczytajmy ten artykuł i dowiedzmy się wielu przydatnych informacji o tym czym jest Alzheimer, jak jemu przeciwdziałać oraz jak z nim walczyć.
Choroba ta jest zaburzeniem działania ośrodkowego układu nerwowego. Jej charakterystyczną cecha zachowanie osoby chorej przypominające stan otępienia umysłowego.
Na Alzheimera obecnie zapada coraz więcej osób, wiąże się to ze starzejącym się społeczeństwem wielu krajów. Choroba ta dotyka zazwyczaj osób po 65 roku życia. Sporadycznie chorują na nią osoby młodsze. W samej Polsce szacuje się, że na tę chorobę cierpi ponad 200 tys. obywateli! Predyspozycje do zachorowania na tę chorobę wzrastają wraz z wiekiem. Obecnie dane wskazują, że na Alzheimera coraz częściej zapadają kobiety. Jednak przyczyna występowania tej choroby nie jest znana. Lekarze uważają, że na wystąpienie objawów oraz rozwój choroby mają wpływ czynniki genetyczne, środowiskowe, a także inne choroby. Ciekawostką jest fakt, że to czy zachorujemy na chorobę Alzheimera ma także wpływ nasz poziom wykształcenia oraz interakcje społeczne. Osoby, które w młodości w testach na inteligencje osiągały wysokie wyniki oraz są dobrze wykształcone rzadziej cierpią na t schorzenie.
Kiedy zachorujemy na tą chorobę dochodzi w naszym organizmie do zaniku kory mózgowej, a w ścianach naszych naczyń krwionośnych dochodzi do odkładania się blaszek amyloidowych.
W chorobie wyróżniamy trzy podstawowe stadia:
- WCZESNE – w mózgu tworzą się blaszki starcze i zwyrodnienia włókienne, które odpowiedzialne są za naukę, pamięć, myślenie oraz planowanie, w tym stadium jeszcze ciężko rozpoznać chorobę.
- ŚREDNIE – w obszarach mózgu powstaje coraz więcej blaszek i zwyrodnień, choremu zaczynają doskwierać problemy z pamięcią, myśleniem i zakłócają one codzienne życie, w tym stadium często występują także trudności z orientacją, powoli blaszki i zwyrodnienia rozprzestrzeniają się w obszarach odpowiedzialnych za mówienie, poruszanie, w tym stadium najczęściej rozpoznaje się chorobę.
- PÓŹNE – większa część kory mózgowej jest poważnie uszkodzona, mózg ulega znacznemu skurczeniu w wyniku obumierania komórek nerwowych, w tym okresie całkowicie zatracona może zostać zdolność do komunikowania się, osoby chore nie rozpoznają nawet bliskich i nie są w stanie żyć samodzielnie, potrzebują całodobowej opieki.
Starzeniu się naszego organizmu nie możemy zapobiec, jednak istnieją metody spowalniające ten proces, a jednocześnie obniżające ryzyko zachorowania w przyszłości na chorobę Alzheimera. Do takich zachowań należą:
- podejmowanie czynności intelektualnych (codzienna gra w szachy, rozwiązywanie krzyżówek itd.),
- regularne ćwiczenia fizyczne,
- utrzymywanie więzi społecznych i rodzinnych,
- stosowanie diety śródziemnomorskiej,
- spożywanie dużej ilości witamin z grupy B,
- spożywanie wysokich dawek witaminy E,
- umiarkowane spożycie alkoholu,
- pryzmowanie leków obniżających cholesterol.
Pamiętajmy jednak, w żaden sposób nie może zapobiec chorobie – jedynym sposobem jest spowolnienie tego procesu lub obniżenie ryzyka!
Niestety, istnieją również czynniki, które podnoszą poziom ryzyka zachorowalności na tę chorobę, to mi.in.:
- wzrost wieku,
- genotyp reeliny,
- genotyp ApoEε4,
- przebyte urazy głowy,
- problemy zdrowotne związane z układem sercowo-naczyniowym,
- palenie tytoniu,
- częste spożywanie alkoholu,
- infekcje wirusy opryszczki,
- wirus HIV,
- zespól DOWNA,
- procesy zapalne,
- spożywanie narkotyków.
Charakterystycznymi objawami choroby Alzheimera są:
- zaburzenia pamięci,
- zmiany nastroju,
- zaburzenia funkcji poznawczych,
- zaburzenia osobowości i zachowania.
Charakterystyczne są również takie objawy jak:
- AGNOZJA – utrata umiejętności rozpoznawania i nazywania przedmiotów,
- AFAZJA – spowolnienie i zaburzenia mowy,
- APRAKSJA – zaburzenia wykonywania codziennych czynności życiowych, np. kąpania się, ubierania itd.
Podczas tego zaburzenia bardzo często mamy do czynienia również z tzw. zespołem parkinsonowskim, który cechuje się zaburzeniami mimiki twarzy, sztywnością mięśni i spowolnieniem psychoruchowym.
Kiedy choroba staję się zaawansowana, pacjent zazwyczaj nie może wykonywać nawet najprostszych codziennych czynności i potrzebuje całodobowej opieki.
Choroba zazwyczaj trwa od 6 do 12 lat i kończy się zgonem osoby cierpiącej na Alzheimera.
Rozpoznanie choroby nie jest trudne. Lekarze przeprowadzają wywiad z pacjentem, jego rodziną oraz coraz częściej również środowiskiem chorego. Chory przechodzi również badanie neuropsychiatryczne, neuroobrazowania oraz neurologiczne.
Badania ośrodkowego układu nerwowego polegają na wykonaniu jednego lub kilku z podanych niżej badań: tomografii komputerowej, rezonansu magnetycznego, fMRI, spektroskopii MR, SPECT.
W momencie gdy stadium choroby jest wczesne, a przypadki Alzheimera odnotowano już w rodzinie to zaleca się wykonanie również badania genetycznego.
Podczas rozpoznawania przyczyn objawów mogących sygnalizować chorobę Alzheimera bierze się również pod uwagę szereg innych zaburzeń i zespołów chorobowych, jak depresja, przewlekłe zatrucia lękowe, niedoczynność tarczycy, niedobory witaminowe czy normotensyjne wodogłowie.
Stopień zaawansowanie choroby Alzheimera określany jest na podstawie kwestionariuszy, testów i skal, np. GDS – Global Detrioration Scale, ADAS – cog – Alzheimer Disease Assessment Scale, CRS – Clinical Rating Scale itp.
Obecnie nie wynaleziono jeszcze leku, który by zatrzymywał lub cofał postępowanie choroby. Proponowana przez lekarzy w procesie leczenia farmakoterapia polega na leczeniu objawowym, tj. zaburzeń pamięci itd. Duże znaczenie również w procesie walki z choroba ma terapia zajęciowa, edukacyjna, odpowiednia pielęgnacja chorego oraz wsparcie rodziny czy przyjaciół.
Pamiętajmy więc, że jeśli ktoś z naszych bliskich cierpi na tę chorobę dajmy mu wiele ciepła i wsparcia rodzinnego, gdyż jest to niezmiernie ważne w procesie walki z chorobą! Działania rodziny i przyjaciół mają niebagatelny wpływ na łagodzenie objawów choroby!
