Enzymy – inaczej biokatalizatory, są to substancje które przyspieszają reakcje w komórkach obniżając energię aktywacji; określony enzym przeprowadza określoną reakcje
Enzym składa się z:
1 część: APOENZYM
– znajduje się centrum aktywne – miejsce przyłączania substratu, miejsce zachodzenia reakcji
2 część: KOENZYM
– grupa prostetyczna – część niebiałkowa połączona na stałe z apoenzymem
Właściwości:
– obniżają energię aktywacji, przyspiesza reakcje (definicja)
– enzym nie zmienia się podczas reakcji
– aktywność zależy od różnych czynników środowiskowych: temperatura, pH środowiska
– szybkość reakcji zależy od stężenia substratów
Klasyfikacja enzymów:
-aza końcówka
– 2 kryteria:
1. typ przeprowadzonej reakcji, np. redaktoza, oksydaza, polimeraza, izomeraza, transferazja
2. substrat, enzymy trawienne, np. amylazy, peptydazy, lipazy, nukleazy
Biologia 2, zakres rozszerzony, Podręcznik dla liceum ogólnokształcącego, autorzy: Ewa Holak, Waldemar Lewiński, Małgorzata Łaszczyca, Grażyna Skirmuntt, Jolanta Walkiewicz, wyd. Operon, Gdynia 2003, ISBN 83-7390-118-3, str. 65
W inhibicji kompetycyjnej (A) inhibitor jest podobny do substratu chemicznie i fizycznie, wchodzi w centrum aktywne enzymu. /odwracalna/
W inhibicji niekompetycyjnej (B) inhibitor jest niepodobny do substratu chemicznie i fizycznie, mimo to blokuje centrum aktywne enzymu. /nieodwracalne/
W inhibicji allosterycznej (C) inhibitor blokuje enzym w innym miejscu niż centrum aktywne (poprzez centrum allosteryczne).
Przebieg reakcji enzymatycznej
Rys. Aneta Skawińska
Może przebiegać według 2 mechanizmów:
1) mechanizm „zamka i klucza” substraty i produkty pasują do siebie pod względem struktury
Rys. Aneta Skawińska
2) mechanizm „ręki i rękawiczki” (elastycznego centrum) centrum aktywne i substraty pierwotne nie pasują do siebie
Rys. Aneta Skawińska
