Charakterystyka mięczaków

0 1 304

Ciało ich jest miękkie, brak elementów szkieletowych.

Ciało ŚLIMAKA podzielone jest na 3 CZĘŚCI

1. Głowa (wyjątek: małża)
oczy (proste; wyjątek: głowonogi – oko przypomina oko kręgowców – wysoko wyspecjalizowane)
czułki
otwór gębowy zaopatrzony w aparat gębowy RADULA (tarka-na dnie gardzieli <– TYLKO TU!)

2. Wór trzewiowy (znajdują się ta wszystkie narządy i układy) – na powierzchni komórki gruczołowe, które wydzielają substancję, które tworzą muszle (wyjątki: ślimaki bezmuszlowe, głowonogi – muszla w środku)

W muszli można wyróżnić 3 warstwy:
* ROGÓWKA (organiczna) –szorstka
* PORCELANOWA (ceramiczna) –wysycona solami wapnia
* PERŁOWA –węglan wapnia odkładany cienko warstwami pod dużym ciśnieniem (PERŁY-Sposób izolowania)
Kształty muszli:
– pojedyncza skręcona (ślimaki)
– dwuczęściowa połączona zamkiem (małże)
– silnie zredukowana w kształcie pręta ukryta w jamie płaszcza trzewiowego w postaci pręta (głowonogi)

3. Noga
-jedna noga służąca do poruszania się – brzuchonogi
-jedna noga klinowatego kształtu służąca do zagrzebywania się w piasku (małże)
-noga podzielona na ramiona i lejek – służą do poruszania się (głowonogi)

Cale ciało okrywa nabłonek z licznymi gruczołami śluzowymi (lądowe-ochrona przed wysuszeniem i zmniejsza tarcie; wodne- wymiana gazowa-oddychanie)

BUDOWA ANATOMICZNA

Układ pokarmowy

– otwór gębowy
– gardziel z tarką
– przełyk
– żołądek
– jelito
– wątroba(gruczoł trawienny)
– otwór odbytowy (znajduje się z przodu łącznie z gonadami)

Układ oddechowy

*ŚLIMAK ∙ silnie ukrwiona jama płaszcza (ślimaki płucodyszne)
∙ pierzaste oskrzela (ślimaki skrzelodyszne)
*MAŁŻE blaszkowate skrzela w jamie płaszczowej
*GŁOWONOGI pierzaste skrzela w jamie płaszczowej

Budowa serca

*ŚLIMAKI ∙ przedsionek i komora LUB 2 przedsionki i komora
*MAŁŻE ∙ 2 przedsionki i komora
*GŁOWONOGI ∙ 2 lub 4 przedsionki oraz wspomagające serce skrzelowe

Układ krwionośny

*ŚLIMAKI, MAŁŻE otwarty, krew (hemolimfa) głównie bezbarwne lub niebieskie z hemocyjaniną, rzadziej czerwone z hemoglobiną
*GŁOWONOGI prawie zamknięty ( półzamknięty ), krew (hemolimfa) głównie bezbarwna lub niebieska z hemocyjaniną, rzadziej czerwone z hemoglobiną, dwa swoiste obiegi krwi; DUŻY: serce, ciało, serce; MAŁY: serce, skrzela, serce

Układ wydalniczy

narządy nazywane –> nerki (są to silnie przekształcone metanefrydia)
*ŚLIMAKI I GŁOWONOGI DWUSKRZELOWE 1 nerka, reszta ma 2 nerki
UKŁAD NERWOWY
*ŚLIMAKI ∙ trzy typy zwojów nerwowych (główne, nożne, trzewiowe) połączone PNIAMI NERWOWYMI,
∙ najlepiej rozwinięte u drapieżnych,
∙ u niektórych drabinka brzuszna
*MAŁŻE trzy typy zwojów nerwowych (głowowe, nożne, trzewiowe) połączone pniami nerwowymi, słabo rozwinięty
*GŁOWONOGI najlepiej rozwinięty; większość zwojów nerwowych skoncentrowanych i zlanych w części głowowej, tworzą duży mózg chroniony chrzęstną puszką; wysoko „uorganizowane” oczy-podobne do oczu kręgowców (KONWERGENCJA)

Rozmnażanie i rozwój

*ŚLIMAKI
∙ płciowe, obojnacze lub rozdzielnopłciowe
∙ zapłodnienie zewnętrzne lub krzyżowe
∙ rozwój prosty (płucodyszne) lub złożony (niektóre skrzelodyszne)
*GŁOWONOGI
∙ płciowe, rozdzielnopłciowe, często z wyraźnym dymorfizmem
∙ zapłodnione wewnętrzne, w jamie płaszczowej
∙ rozwój prosty

Przegląd systematyczny mięczaków

MAŁŻE

∙ jako formy osiadłe zagrzebują się w piasku, czy w mule, albo przytwierdzają się do twardego podłoża
∙ ciało schowane do muszli (prawie); muszla ma klinowaty kształt (ułatwia zagrzebywanie się); wystaje tylko noga – na zewnątrz na niej znajdują się komórki zmysłowe (kształt klina). Jeśli powierzchnia jest twarda to znajdują się gruczoły bisiorowe – wydzielają substancję (w wodzie krzepną w formie jak nici – mogą nią przyklejać
∙ 2 fałdy płaszcza SYFON:
1.syfon wpustowy – woda wpływa do jamy płaszcza; większa średnica, szybciej przepływa woda
2.syfon wypustowy – woda wypływa z jamy płaszcza
∙ skrzela działają jak filtr; odżywiają się na zasadzie filtrowania
∙ otwieranie muszli automatycznie, zamykanie przez skurcze
∙ rozmnażanie: zapłod. zewn. obupłciowe, rozdzielnopłciowe
∙ stadium nazwane VALIGER (na skrzelach ryby)


GŁOWONOGI

 

-aktywne drapieżniki
-opływowy, torpedowaty kształt – mniejsze opony
– muszla zewn. – chroni przed dużym ciśnieniem
– na końcu wora trzewiowego na krawędzi fałd w kształcie płetwy
– poruszanie –> odrzut; 2 mechanizmy: lejek (pochodne nogi) na zew. mała średnica, gdy przechodzi w jamę płaszcza  –> większe
-efekt skurczu wspomagany skurczem ramion
– oczy złożone
– swoja głowa bdb wykształcone tworzące mózg chroniony przez chrzęstną puszkę
-ramiona: 2 dłuższe (funkcje chwytne) na nich są przyssawki (średnica twarzy)
– w otworze gębowym –> szczęki
– układ krążenia –> półzamknięty i serce skrzelowe –> przyspieszają przepływ krwi przez skrzela –> energia
– polują z zaskoczenia
– gruczoł atramentowy –> substancja o ciemnym zabarwieniu powoduje mętnienie wody –>dezorientuje przeciwnika
– wyższa czynności nerwowe
– odruch omijania

Oceń ten post
Subscribe
Powiadom o
guest

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.

0 komentarzy
Inline Feedbacks
View all comments
0
Masz przemyślenia? Napisz komentarz!x