Cykl rozwojowy i charakterystyka roślin nagonasiennych

Sosna jako przedstawiciel nagonasiennych

Nasienne dzielimy na: nagonasienne (nagozalążkowe) i na okrytonasienne (okrytozalążkowe).

Nasiona nie są odsłonięte, są nagie, dodatkowo to rośliny zimozielone, drzewa iglaste.

Cechy igły:

– kutikula na całej powierzchni.  Kutikula jest to substancja tłuszczowa, która chroni roślinę przed wysychaniem i transpiracją

– aparaty szparkowe rozproszone na całej powierzchni.  Znajdują się w zagłębieniach –zmniejsza parowanie.

– miękisz asymilacyjny wieloramienny – pofałdowane ściany, zwiększa powierzchnię chłonną

– kanały żywiczne – wydzielają substancje które chronią liść i uelastyczniają liść

– wiązki przewodzące

– pod skórką tkanka wzmacniająca – odporna na uszkodzenia

Kwiaty sosny – postać łuskowata i zebrane w szyszki

Cykl rozwojowy nagonasiennych

Kwiat męski

Pojedyncza łuska składa się z łuskowatych pręcików (mikrosporofil). Każdy pręcik składa się z 2 woreczków pyłkowych (mikrosporangium). W woreczku pyłkowym zachodzi mejoza.  Powstają ziarna pyłku (mikrospory). Ziarno pyłku (może się przemieszczać) dzieli się na 2 komórki:

1) komórka wegetatywna która przekształca się w łagiewkę (wypustka cytoplazmatyczna służąca do transportu plemników),

2) komórka generatywna (odpowiednik plemni) która tworzy gametofit męski, dzieli się na 2 plemniki.

Kwiat żeński

Na łusce nasiennej znajdują się owocolistki (makrosporofil).Na owocolistku różnicują się 2 zalążki. Zalążek: osłonka (jedna) i ośrodek (odpowiednik makrosporagium). W ośrodku zachodzi mejoza, powstają 4 makrospory. 3 z 4 zanikają (rozpadają się). Jedna dzieli się i rozwija w gametofit żeński (bielmo pierwotne). Na gametoficie różnicują się 2 rodnie. W każdej jednej rodni jedna komórka jajowa.

1 faza: zapylenie –> Przeniesienie ziarna pyłku na zalążek przez wiatr.

2 faza: zapłodnienie –>Plemnik za pomocą łagiewki wnika do rodni i zapładnia komórkę jajową.

3 faza: zygota –> Powstaje zarodek nowej rośliny. Po zapłodnieniu powstaje nasienie.

Zygota –> zarodek –> nasiona.

Bielmo pierwotne –> materiał zapasowy

osłonka zalążkowa -> łupina

Charakterystyka wybranych roślin nagonasiennych

Miłorzębowe

Żyły w dawnych epokach. Pojawiały się w triasie i były to rośliny drzewiaste (duży przyrost na grubość), dwupienne, mające ruchliwe plemniki. Ich nasiona  nie miały właściwości przetrwalnikowych. Współcześnie reprezentowane przez jeden gatunek – miłorząb rosnący dziko tylko w Chinach.

Sagowce

Rośliny drzewiaste podobne nieco do palm o krótkim pniu. Obejmują 100 gatunków. Obecnie występują w klimacie gorącym. Wykształcają olbrzymi kwiaty żeńskie (40kg!). Wytwarzają ruchome plemniki, a ich nasiona nie przechodzą w stan spoczynku.

Gniotowe

Nawiązują do okrytonasiennych następującymi cechami: naprzeciwległy układ liści, kwiaty obupłciowe, owadopylność, drewno zbudowane z naczyń, silnie zredukowane przedrośla, nieruchome gamety, podobnie jak miłorzębowe i sagowe są grupą reliktową.