Roztwory:
1. hipotoniczny – o mniejszym stężeniu od danego
2. hipertoniczny – o większym stężeniu od danego
3. izotoniczny – o takim samym stężeniu jak dany (płyny ustrojowe)
1.roztwór hipotoniczny
-komórka będzie przyjmowała wodę, czyli w niej będzie jej coraz więcej
** P = potencjał osmotyczny – zdolność do pobierania pewnej ilości wody wynikająca z różnicy stężeń
** T = turgor – siła, ciśnienie z jaką wodniczka i cytoplazma działają na błonę i ścianę komórkową
Turgor ogranicza przepływ wody, bo komórka nie może „puchnąć” w nieskończoność.
** O ostatecznym przepływie decyduje różnica między potencjałem, który jest siłą napędową oraz turgor, który jest siłą hamującą – czyli siła ssąca komórki (S). S = P – T
Rys. Aneta Skawińska
Ogólnie w roztworze hipotonicznym:
– potencjał osmotyczny maleje
– turgor rośnie
– siła ssąca komórki maleje
– komórka w roztworze hipotonicznym ulega także deplazmolizie, czyli pobiera wodę.
2. roztwór hipertoniczny
– woda przemieszcza się z komórki do roztworu, czyli komórka traci wodę
Ogólnie w roztworze hipertonicznym:
– potencjał osmotyczny wzrasta (ponieważ jest większy niedobór wody)
– turgor maleje
– siła ssąca komórki wzrasta
– komórka w roztworze hipertonicznym ulega także plazmolizie, czyli traci wodę. To zjawisko które towarzyszy utracie wody, spadek turgoru. Protoplast kurczy się od błony i ściany komórkowej. Jest procesem odwracalnym.
Rys. Aneta Skawińska
3. roztwór izotoniczny
Ogólnie o roztworze izotonicznym:
– potencjał osmotyczny jest stały = const.
– turgor jest stały = const.
– siła ssąca komórki jest stała =const.
– woda przepływa (bo ma substancje potrzebne komórce)
– wpływa tyle samo wody, tyle co wypływa – w tym samym czasie
** Potencjał wody oznaczamy Ψ (psi)
Największy potencjał wody ma woda (czysta).
