Mechanizmy obronne w organizmie człowieka
Obronność – to ogól reakcji organizmu w odpowiedzi na pojawiające się w nim antygeny
Antygen – to białko wywołujące reakcje obronną, ciało obce
Antygenami mogą być: wirusy, bakterie, pyłki, obce tkanki, toksyny (wydzieliny pasożytów)
Dwa typy obronności (odporności):
- Obronność nieswoista – składają się wszystkie mechanizmy, które nie rozróżniają antygenu (taka sama reakcja na różne antygeny)
Granulocyty i makrofagi, odgrywają kluczową rolę, które na drodze fagocytozy pochłaniają antygeny, czyli obronność komórkowa
- Obronność swoista – polega na działaniu przeciwciał
Przeciwciało – białko, które łączy się specyficznie ze ściśle określonym antygenem powodując jego dezaktywację ( nie niszczy go)
2 rodzaje obronności swoistej:
a) Obronność swoista bierna: w której dostarcza się do organizmu gotowe przeciwciała. Drogą naturalną z pokarmem matki. Drogą sztuczną poprzez surowicę. Jest to obronność krótkotrwała, organizm nie zapamięta sprawcy.
b) Obronność swoista czynna: w której organizm sam wytwarza przeciwciała. Drogą naturalną, np. kiedy przechodzimy daną chorobę np. w wieku przedszkolnym. Drogą sztuczną np. poprzez szczepionkę. Szczepionka to osłabiony antygen!! Jest to obronność długotrwała, organizm zapamiętuje intruza.
Wytwarzanie przeciwciał:
- Makrofag prezentuje antygeny intruza limfocytowi T- pomocniczemu
- Aktywny limfocyt T- pomocniczy pobudza limfocyt B
- Uaktywniony limfocyt B rośnie
- Następnie dzieli się, dając liczne takie same:
4a komórki plazmatyczne produkujący konkretny rodzaj przeciwciała
4b komórki pamięci przechowujące biochemiczny portret intruza
- Przeciwciała transportowane są do miejsca zakażenia, gdzie łączą się z antygenami intruza (powstają kompleksy antygen – przeciwciało)
- Zniszczenie lub neutralizacja antygenów i „całego” intruza