Protisty – najprymitywniejsze organizmy eukariotyczne.
Teoria endosymbiontów – zgodnie z którą pierwsze komórki eukariotyczne powstały w wyniku symbiozy wyspecjalizowanych komórek prokariotycznych
Dowody potwierdzające teorię endosymbiontów:
1. mitochondria i chloroplasty występujące u eukariota otoczone są podwójną błoną (błona zewnętrzna gospodarza + błona wewnętrzna symbionta)
2. mitochondria i chloroplasty mają własne koliste DNA
3. mitochondria i chloroplasty posiadają własne rybosomy wielkości 70S
4. mitochondria i chloroplasty mogą się w komórce namnaża przez przewężenie (dzielą się)
Błona jądrowa powstała wskutek przebudowy siateczki śródplazmatycznej (oddziela DNA od cytoplazmy)
Protisty są to organizmy zbudowane z komórek eukariotycznych.
Typy morfologiczne protistów:
– jednokomórkowe (pełzak, wiciowiec, komórka nieruchliwa, świdrowiec)
– komórczak (wiele jąder)
– kolonia (zbiór organizmów jednokomórkowych z których każdy zachowuje zdolność do samodzielnego życia)
a) kulista, np. toczek
b) nitkowata, np. skrętnica
– budowa wielokomórkowa (plechowa) nie ma zróżnicowania na tkanki i organy
(obrazek pochodzi z: Biologia 1, podręcznik, zakres rozszerzony, Operon)
Wybrane cechy protistów:
– pokrycie; może występować pelicula – błona komórkowa wzmocniona silnie zagęszczoną cytoplazma z licznymi włóknami białkowymi, zachowuje określony kształt
– poruszanie; organelle ruchu
a) pseudopodia (niby nóżka) – wypustki błony komórkowej, do których przelewa się cytoplazma będąca w ciągłym ruchu
b) wici (pojedyncze lub w większej liczbie, zawsze są wydłużone)
Włókna obwodowe wnikają do cytoplazmy
c) rzęski – mają taki sam plan jak wici tylko jest ich więcej i są krótsze, dodatkowo posiadają wodniczki tętniące (funkcja osmoregulacyjna – regulacja ilości wody w komórce, wypompowując jej nadmiar)