Skrót POChP oznacza Przewlekłą Obturacyjną Chorobę Płuc.
Przewlekła oznacza, że chora nie ustąpi, obturacyjna co wskazuje na częściowe zwężenie oskrzeli oraz płuc czyli choroba toczy się w płucach.
CZYM JEST POChP?
POChP jest to zespół chorobowy który dotyczy oskrzeli jak i płuc. Choroba powoduje zwężenie oskrzeli z ograniczonym przepływem powietrza co prowadzi do narastającej duszności. Choroba ta jest nieuleczalna i ma charakter postępujący. Bardzo często doprowadza do śmierci. Cierpi na nią ok. 10 % Polaków. Dawniej uważana była za chorobę występującą głównie wśród mężczyzn, ale obecnie chorują na nią w dużej liczbie także kobiety, ponieważ coraz więcej z nich pali papierosy. Stwierdzono także, że palenie bierne zwiększa ryzyko wystąpienia choroby. POChP to nic innego jak przewlekłe zapalenie oskrzeli połączone z rozedmą płuc.
PRZEBIEG CHOROBY:
Na początku dochodzi do zapalenia oskrzeli, które spowodowane jest głównie paleniem tytoniu. Oskrzela ulegają zwężeniu, co doprowadza do zaburzeń przepływu powietrza podczas oddychania. Osoby chorujące na POChP często odczuwają duszność podczas wydychania powietrza oraz ból w klatce piersiowej. U osób z zaawansowanym stadium choroby podczas wydechu słychać odgłos świszczenia.
STOPNIE CHOROBY:
POChP możemy podzielić na trzy stopnie zaawansowania choroby:
- LEKKA POSTAĆ POChP – występuję kaszel, niekiedy dochodzi do odkrztuszania śluzowej plwociny, występuję duszność przy wysiłku fizycznym,
- UMIARKOWANA POSTAĆ POChP – kaszel staje się meczący, dochodzi do odpluwania gęstej plwociny, pojawia się duszność, np. podczas długiego spaceru, problemy z wykonywaniem czynności domowych, po infekcji okres wyzdrowienia wydłuża się nawet do kilku tygodni,
- CIĘŻKA POSTAĆ POChP – pojawiają się problemy z oddychaniem w dzień i w nocy, kaszel staje się intensywniejszy, ataki są częstsze oraz mocniejsze, odkrztuszanie dużej ilości śluzowej lub pienisto-ropnej plwociny, występuję duszność spoczynkowa, trudności w wykonywaniu prostych prac domowych, nasilająca duszność podczas rozmowy czy spożywania posiłku.
ROZPOZNANIE CHROBY:
Im wcześniejsze rozpoznanie choroby tym lepsze rokowanie dla chorego, mimo że choroba jest nieuleczalna. W celu rozpoznania POChP wykonuje się spirometrię, która pozwala na ocenę pojemności płuc. Badanie wykonuje się za pomocą elektronicznego urządzenia czyli spirometru. Chory podczas badania wykonuje przez specjalny ustnik kilka wdechów. Następnie spirometr przelicza je i podaje wynik wydolności płuc. Wyniki te następnie porównywane są do norm właściwych dla płci, wieku i wzrostu osoby badanej.
LECZENIE POChP:
Ponieważ główną przyczyną POChP jest palenie papierosów, leczenie zazwyczaj zaczyna się od uświadomienia choremu skutków palenia, jaki to ma wpływ na występowanie u niego choroby. Wraz z lekarzem, rodzina, pielęgniarką środowiskową należy ustalić wytyczne które pomogą walczyć osobie chorej na POChP z nikotynizmem.
Warto zapytać lekarza lub farmaceutę o środki farmakologiczne, które pomogą w rzuceniu palenia. Załóż notes w którym będziesz zapisywał ilość wypalanych papierosów oraz datę całkowitego rzucenia palenia. Poinformuj rodzinę oraz znajomych o swojej chorobie (niech nie palą przy tobie papierosów) i chęci zaprzestania palenia. Gdy masz ochotę na zapalenie papierosa zajmij czymś innym ręce, np. skubanie słonecznika, rozwiązywanie krzyżówek, gra na komputerze, jedzenie owoców czy warzyw. Nie poddawaj się jeśli ci nie wyjdzie, każda próba rzucenia palenia jest ważna dla twojego zdrowia! Unikaj także biernego palenia.
GIMNASTYKA ODDECHOWA:
Ćwiczenia oddechowe są bardzo ważne, ponieważ wzmacniają mięśnie biorące udział w wymianie gazowej. Prostym, ale bardzo dobrym ćwiczeniem jest wdmuchiwanie powietrza przez wężyk lub rurkę do butelki wypełnionej wodą. Ćwiczenie to wzmacnia mięśnie oddechowe i zwiększa pojemność płuc.
AKTYWNOŚĆ FIZYCZNA PRZY CHOROBIE:
Aktywność fizyczna zależy od stanu zaawansowania choroby. Na początku wskazany jest codzienny, 20-sto minutowy spacer. Jeżeli odczuwamy zmęczenie, należy chwilę odpocząć. Do spaceru powinniśmy wybierać trasę prostą bez wzniesień, aby zapobiec dodatkowemu wysiłkowi. Możemy go zastąpić jednak prostymi ćwiczeniami w domu w pozycji siedzącej, zestaw ćwiczeń wybieramy indywidualnie – pomóc powinien nam w tym rehabilitant.
DIETA, A POChP:
Posiłki przy chorobie POChP powinny być lekkostrawne z ograniczeniem tłuszczy zwierzęcych. Warto wprowadzić do diety warzywa i owoce, produkty białkowe, mięso i ryby. Ważne jest aby wypijać około 2 litrów wody mineralnej niegazowanej na dobę. Ostatni posiłek powinien być na 2 bądź 3 godziny przed pójściem spać.
Spożywając posiłki aby zapobiec duszności unikaj:
- jeśli to możliwe, podczas posiłku ogranicz rozmowę,
- posiłki jedz często, ale w małych ilościach,
- gdy zaczynasz odczuwać duszność, zwolnij tempo jedzenia lub zrób przerwę.
LECZENIE FARMAKOLOGICZNE PRZY POChP:
Przy chorobie podaje się leki rozszerzające oskrzela. Najczęściej są to inhalatory w sprayu. Niekiedy stosuje się tlenoterapie. W przypadkach nasilonej duszności podawane są leki przez inhalatory elektryczne.
REEASUMUJĄC:
Chorzy z POChP muszą zaakceptować swoją chorobę i nauczyć się z nią żyć, ponieważ dotyka ona coraz częściej ludzi młodych, po 40 roku życia, najczęściej tych aktywnych zawodowo. Jeśli chorujemy na POChP to należy pamiętać o tym, aby zawsze mieć przy sobie leki, których przyjęcie konieczne jest, kiedy nadejdzie atak. Należy poinformować także współpracowników o możliwości pojawienia się ataku oraz radzenia sobie z nim. Jeżeli jesteśmy przeziębieni lub czujemy się osłabieni należy udać się do lekarza rodzinnego, aby zapobiec powikłaniom, tj. zapalenie płuc. Chorzy z POChp powinni szczepić się przeciwko grypie i pneumokokom.
Pamiętaj! Artykuł nie zastępuje wizyty lekarskiej!
