Tkanki mięśniowe
Cecha wspólna: zdolność tkanek do aktywnego skurczu
Cechy budowy
w komórkach znajdują się:
– białka włókniste (kurczliwe) – są to aktyna, która tworzy filamenty cienki oraz miozyna, która tworzy filamenty grube
– liczne mitochondria (transport aktywny)
Mitochondrium – organellom, czyli centrum energetyczne komórki
– silnie rozbudowana siateczka śródplazmatyczna, szorstka (rybosomy), która odpowiada za biosyntezę białek.
Miocyt – pojedyncza komórka mięśniowa
3 typy tkanek mięśniowych:
1) Tkanka mięśniowa gładka
– występuje w narządach wewnętrznych (przełyk, żołądek)
– komórki wydłużone, wrzecionowaty kształt
– w komórce występuje 1 jądro, położone centralnie
– brak prążkowana, to efekt nieuporządkowanego układu białek
– nie wykazuje zmęczenie, może pracować wolno, ale długo
– skurcz mięśnia kontrolowany jest przez układ autonomiczny, układ nerwowy , dzieje się to bez naszej woli
2) Tkanka mięśniowa poprzecznie prążkowana
– buduje mięśnie szkieletowe (bicepsy), mięśnie podskórne (np. mimiczne), decyduje o poruszaniu się
– komórki wydłużone, kształt cylindryczny nie zwężają się na końcach
– liczne jądra, ułożone obwodowo
– wykazuje prążkowanie, uporządkowanego układu włókien miozyny i aktyny (jasne)
– kurczą się szybko, silnie, lecz męczą się
– skurcze są kontrolowane przez mózg, panujemy nad tym
3) Tkanka mięśniowa poprzecznie prążkowana serca
– występuje tylko i wyłącznie w sercu
– komórki są wydłużone, ale rozgałęzione
– 2 lub więcej jąder ułożonych centralnie
– wykazują częściowe prążkowanie
– kurczy się rytmicznie przez całe życie bez objawów zmęczenia
– skurcz kontrolowany jest przez węzły nerwowe w samym sercu
|
Mięśnie gładkie |
Mięsnie poprzecznie prążkowane |
Mięsnie poprzecznie prążkowane serca |
Kształt komórki |
Wydłużona, wrzecionowata |
Wydłużona, cylindryczna |
Wydłużona, rozgałęziona |
Jądro |
Jedno, ułożone centralnie |
Liczne, ułożone obwodowo |
Dwa lub więcej, ułożone centralnie |
Prążkowanie |
Nie wykazuje |
Wykazuje |
Wykazuje częściowe |
Intensywność skurczu |
Wolny, długi |
Szybki, silny |
Rytmiczny |
Objawy po skurczu |
Nie wykazuje zmęczenia |
Wykazuje zmęczenie |
Nie wykazuje zmęczenia |
Skurcz zależny/ nie zależny od naszej woli |
Niezależny, kontrolowany przez autonomiczny układ nerwowy |
Zależny, kontrolowany przez mózg |
Niezależny, kontrolowany przez węzły nerwowe w samym sercu |
Występowanie |
Narządy wewnętrzne |
Mięśnie szkieletowe, mięśnie podskórne |
Serce |
Tabela . I rys. Aneta Skawińska