Tkanki mięśniowe
Cecha wspólna: zdolność tkanek do aktywnego skurczu
Cechy budowy
w komórkach znajdują się:
– białka włókniste (kurczliwe) – są to aktyna, która tworzy filamenty cienki oraz miozyna, która tworzy filamenty grube
– liczne mitochondria (transport aktywny)
Mitochondrium – organellom, czyli centrum energetyczne komórki
– silnie rozbudowana siateczka śródplazmatyczna, szorstka (rybosomy), która odpowiada za biosyntezę białek.
Miocyt – pojedyncza komórka mięśniowa
3 typy tkanek mięśniowych:
1) Tkanka mięśniowa gładka
– występuje w narządach wewnętrznych (przełyk, żołądek)
– komórki wydłużone, wrzecionowaty kształt
– w komórce występuje 1 jądro, położone centralnie
– brak prążkowana, to efekt nieuporządkowanego układu białek
– nie wykazuje zmęczenie, może pracować wolno, ale długo
– skurcz mięśnia kontrolowany jest przez układ autonomiczny, układ nerwowy , dzieje się to bez naszej woli
2) Tkanka mięśniowa poprzecznie prążkowana
– buduje mięśnie szkieletowe (bicepsy), mięśnie podskórne (np. mimiczne), decyduje o poruszaniu się
– komórki wydłużone, kształt cylindryczny nie zwężają się na końcach
– liczne jądra, ułożone obwodowo
– wykazuje prążkowanie, uporządkowanego układu włókien miozyny i aktyny (jasne)
– kurczą się szybko, silnie, lecz męczą się
– skurcze są kontrolowane przez mózg, panujemy nad tym
3) Tkanka mięśniowa poprzecznie prążkowana serca
– występuje tylko i wyłącznie w sercu
– komórki są wydłużone, ale rozgałęzione
– 2 lub więcej jąder ułożonych centralnie
– wykazują częściowe prążkowanie
– kurczy się rytmicznie przez całe życie bez objawów zmęczenia
– skurcz kontrolowany jest przez węzły nerwowe w samym sercu
| Mięśnie gładkie | Mięsnie poprzecznie prążkowane | Mięsnie poprzecznie prążkowane serca |
Kształt komórki | Wydłużona, wrzecionowata | Wydłużona, cylindryczna | Wydłużona, rozgałęziona |
Jądro | Jedno, ułożone centralnie | Liczne, ułożone obwodowo | Dwa lub więcej, ułożone centralnie |
Prążkowanie | Nie wykazuje | Wykazuje | Wykazuje częściowe |
Intensywność skurczu | Wolny, długi | Szybki, silny | Rytmiczny |
Objawy po skurczu | Nie wykazuje zmęczenia | Wykazuje zmęczenie | Nie wykazuje zmęczenia |
Skurcz zależny/ nie zależny od naszej woli | Niezależny, kontrolowany przez autonomiczny układ nerwowy | Zależny, kontrolowany przez mózg | Niezależny, kontrolowany przez węzły nerwowe w samym sercu |
Występowanie | Narządy wewnętrzne | Mięśnie szkieletowe, mięśnie podskórne | Serce |
Tabela . I rys. Aneta Skawińska