Co to jest tkanka?

Tkanka jest to zbiór komórek o podobnej budowie, tego samego pochodzenia spełniających ściśle określone funkcje.

Tkanki nabłonkowe

– są to tkanki zlokalizowane na powierzchni ciała, narządów oraz powierzchniach wewnętrznych narządów i jamy ciała.

Funkcje:
– chronią przed uszkodzeniami mechanicznymi

– pośredniczą w wymianie substancji

– odbierają bodźce

– wydzielnicza, wydzielają substancje na zewnątrz

Cechy budowy

Jednowarstwowe
– zbudowane z 1 warstwy komórek (bezkręgowce na zewnątrz i wewnątrz, u kręgowców wewnątrz narządów)

– komórki ściśle do siebie przylegają (funkcja ochronna)

– w zależności od kształtu komórek wyróżniamy:

a) nabłonek płaski:

– komórki szerokie i spłaszczone

– najcieńszy

– występuje gdzie konieczna jest szybka przepuszczalność (nerki, płuca)

b) nabłonek sześcienny (brukowy, kostkowy)

– występuje gdzie odbywa się wchłanianie i wydzielanie (gruczoły i ich przewody, kanaliki nerkowe)

c) nabłonek walcowaty

– komórki wydłużone, wąskie i wysokie

– na powierzchni zewnętrznej znajdują się mikrokosmki (wyrostki)

– występuje w jelicie cienkim, tam gdzie odbywa się ruch, zwiększenie powierzchni

d) nabłonek wielorzędowy

– komórki wydłużone, jądra tych komórek są na różnych poziomach. Na zewnętrznej stronie występują rzęski, które ułatwiają przemieszczanie się substancji oraz wychwytywanie drobnych zawiesin

– występują w drogach oddechowych oraz w jajowodach

e) nabłonek wielowarstwowy

– zbudowany z kilku warstw komórek

– u kręgowców tworzy zewnętrzną warstwę skóry (naskórek)

– pokrywa jamę ustną

– wyściela przełyk, odbyt i pochwę

Istnieje również podział nabłonków ze względu na pełnioną funkcję:

1. okrywające i wyścielające (ochrona)

2. zmysłowe (odbieranie bodźców)

3. gruczołowy (wydzielanie substancji)

Podział ze względu na rodzaj wydzieliny:

1. śluzowce (kwaśny, żołądek)

2. surowicze (zasadowy, trzustka)

3. mieszane (może mieć dwojaki charakter, gruczoły ślinowe)

Podział ze względu na los komórki wydzielniczej:

1. merokrynowe (cząsteczkowe)

– komórki się nie zmieniają, np. gruczoł potowy

2. apokryfowe (szczytowe)

– jedna część błony ulega zniszczeniu, np. gruczoł mleczny

3. holokrynowe

– cała komórka zmienia się w wydzielinę, np. gruczoł łojowy

Podział nabłonków ze względu na kształt:

1. cewkowate (kształt rurek), np. gruczoł potowy

2. pęcherzykowate (kształt pęcherzyków), np. gruczoł łojowy