Warunki, przebieg i skutki replikacji
DNA jako nośnik informacji z pokolenia na pokolenie posiada 2 właściwości:
– ma zdolność do samo powielania się (tworzenia własnych kopii)
– w swojej strukturze zawiera zapis informacji
REPLIKACJA – synteza DNA wg ściśle określonego wzorca. U podłoża replikacji leży reguła komplementarności. Jest także procesem, który zachodzi w czasie.
Warunki replikacji:
- wzorcowe DNA
- wolne nukleotydy (substraty)
- energia z trójfosforanu
- enzymy -> polimeraza DNA
- miejsce inicjacji (miejsce rozpoczęcia replikacji)
Rys. Aneta Skawińska
Polimeraza przyłącza się do wzorcowego DNA, pękają wiązania wodorowe. Następnie następuje rozdzielenie nici, czyli w wyniku tego powstają widełki replikacyjne. Polimeraza w miejscu wolnych nici przyłącza nukleotydy zgodnie z regułą komplementarności. W efekcie otrzymujemy 2 cząsteczki DNA. Do każdej nici starej zostanie dołączona nowa nić, zgodnie z regułą komplementarności. Czyli jest to replikacja semikonserwatywna (półzachowawcza).
Występują także 2 inne replikacje:
– konserwatywna (zachowawcza) – w wyniku tej replikacji otrzymujemy 2 cząsteczki DNA identyczne jak macierzyste, w której jedna nić składa się z 2 starych, a druga z 2 nici nowych.
– przypadkowa (losowa) – każda z nici nowopowstałego DNA zawiera fragmenty stare i nowe.
Replikacja Okazaki:
– polimeraza przesuwa się wzdłuż nici wzorcowej od końca 3 do końca 5, a odbudowuje się od 5 końca do końca 3.
Rys. Aneta Skawińska