Zjawisko sukcesji ekologicznej i jej skutki są bardzo częstym tematem podczas tworzenia zadań maturalnych oraz ciekawym dla czytelników.
Sukcesja – to proces polegający na przekształcaniu ekosystemów prostych w bardziej złożone.
W procesie sukcesji rozróżniamy 3 podstawowe stadia:
a) pionierskie – początkowe
b) seralne (sera, przejściowe)
c) klimaksowe (najbardziej rozwinięty, ostateczny, klimaks) à las liściasty klimatu umiarkowanego i puszcza tropikalna
| Cecha ekosystemu | Stadium pionierskie | Stadium klimaksowi |
| Zróżnicowanie gatunkowe | Małe | Duże |
| Wielkość biocenozy | Mała | Duża |
| Łańcuchy pokarmowe | Krótkie, proste, spasania | Długie, sieciowe rozgałęzione, spasania i detrytusowe |
| Organizmy zasiedlające | Małe | Duże |
| Długość życia | Krótko | Długo |
| Stabilność | Mała | Duża |
| Fluktuacje (zmienność liczebności) | Duża | Mała (niewielka) |
| Strategia rozrodcza | „r” dynamiczna | „k” stabilizująca się |
| Potomstwo | Dużo (bez opieki) | Mało (chronione) |
Tab. Aneta Skawińska
Sukcesja pierwotna to proces tworzenia się biocenozy na terenach dziewiczych, pozbawionych życia (np. kolonizacja nagiej skały czy świeżo usypanej wydmy). Sukcesję pierwotną rozpoczynają gatunki pionierskie, zastępowane stopniowo przez inne gatunki, lepiej przystosowane do zmieniających się warunków środowiskowych.
Sukcesja wtórna to proces rozwoju nowej biocenozy na terenach wcześniej zasiedlanych przez inną biocenozę. Przykładem może być zrastanie nieużytków rolnych czy odradzenie się spalonego lasu.
