Mydło kokosowe
MYDŁO KOKOSOWE
OPIS:
– zaprzęgniemy reakcję chemiczną do użytku codziennego. Jest to reakcja zmydlania – reakcja hydrolizy estrów kwasów tłuszczowych (tłuszczów) w środowisku zasadowym. Produktami zmydlania są gliceryna i sole kwasów tłuszczowych (mydła).
Przypomnijmy sobie dokładniejsza definicje pojęcia chemicznego „tłuszcze”:
Tłuszcze – zwyczajowa nazwa estrów glicerolu (gliceryny) i kwasów tłuszczowych. Reszty kwasowe występujące w cząsteczkach tłuszczów zawierają zwykle od 12 do 18 atomów węgla.
Większość tłuszczów nie ma zapachu, jest nierozpuszczalna w wodzie i rozpuszczalnikach polarnych oraz dobrze rozpuszczalna w rozpuszczalnikach niepolarnych. Wszystkie tłuszcze są lżejsze od wody, pH tłuszczów jest obojętne. Ich stan skupienia zależy od tego, jakie reszty kwasowe tworzą cząsteczkę. Tłuszcze stałe zawierają nasycone reszty kwasowe o długich łańcuchach węglowych, natomiast tłuszcze ciekłe zawierają nienasycone reszty kwasowe (reszty, w których występują wiązania podwójne) lub reszty kwasowe o krótkich łańcuchach węglowych. Kwasy nienasycone występujące w naturalnych tłuszczach są izomerami cis. Większość tłuszczów to estry mieszane, czyli takie, które w cząsteczce zawierają różne reszty kwasowe.
Tłuszcze naturalne zawsze są mieszaninami różnych estrów glicerolu. W temperaturze pokojowej tłuszcze zwierzęce to zazwyczaj ciała stałe (wyjątkiem jest tran), tłuszcze roślinne są cieczami (wyjątkiem jest olej kokosowy).Definicja pochodzi z pl.wikipedia.org/wiki/Tłuszcze
SPRZĘT:
– waga kuchenna z dokladnoscia do 1 g
– kubek z podziałką objętosciową
– rękawiczki gumowe lub chociaż lateksowe
– okulary ochronne
– garnek emaliowany, który będzie używany tylko do robienia mydła (bardzo niezdrowo jest przyrządzać później jedzenie w takim garnku
– drewniana łyżka z długim trzonkiem, też stosowana tylko do robienia mydła!!!
– foremki na mydło
ODCZYNNIKI:
– wosk pszczeli: 10 g
– olej kokosowy: 10 g
– oliwa z oliwek: 100 g
– olej słonecznikowy: 100 g
– NaOH (wodorotlenek sodu, sól kaustyczna): 28 g
– woda (najlepiej destylowana) lub zastępczo inne płyny (herbata, mleko, kawa): 73 g
– zapachy, barwniki, itp.
PRZED PRZYSTĄPIENIEM DO PRACY:
– Usunąć wszelkie jedzenie ze stołu czy blatu kuchennego, zabezpieczyć stół lub blat, przykrywając go gazetą.
– Przygotować sobie butelkę octu, by w razie potrzeby móc zneutralizować zasadę sodową.
– Wyprosić z kuchni ludzi i zwierzęta.
– Założyć rękawiczki i okulary ochronne.
WYKONANIE:
1. Odważyć tłuszcze i wosk. Można je ważyć od razu w garnku. Odmierzyć oleje. Wszystko umieścić w garnku.
2. Na małym ogniu roztopić tłuszcze, mieszając zawartość garnka.
3. Odważyć NaOH, ma on przeważnie postać małych, białych kuleczek lub płytek. To bardzo niebezpieczna, żrąca substancja, trzeba pozbierać wszystkie ewentualne okruszki i wyrzucić. (woda o temperaturze pokojowej, najlepiej w słoiku.
5. Powoli wsypywać NaOH do wody, ciągle mieszając. Nie wdychać oparów. Mieszać,dopóki cały NaOH nie będzie całkowicie rozpuszczony. Otrzymany roztwór będzie bardzo gorący. Najlepiej robić go w zlewie, w razie, gdyby słoik się miał przewrócić, albo gdyby pękła. Dużej szkody nie będzie, a rury zostaną przeczyszczone 😉
6. Sprawdzić czy stałe tłuszcze w garnku już się roztopiły.
7. Teraz trzeba poczekać, aż temperatura zasady sodowej w słoiku i tłuszczów w garnku osiągnie około 38 – 50 °C, czyli w razie potrzeby podgrzać bądź przestudzić któryś tluszcze lub roztwór zasady. Temperatura zasady i tłuszczów musi byc zblizona. Moje tłuszcze i roztwór wodorotlenku miały ok. 45 oC.
8. W tym czasie można przygotować formy, do których będziemy wlewać płynne mydło. Pojemniki na mydło można wysmarować tłuszczem od wewnątrz. Foremkami mogą być np. pudełeczka po maśle roślinnym, serkach homogenizowanych lub małych jogurtach.
9. Kiedy tłuszcze i zasada sodowa osiągną temperaturę z wymaganego zakresu, można wtedy wlewać powoli zasadę sodową do tłuszczów, cały czas mieszając. Teraz trzeba mieszać i mieszać, aż cała mieszanka zgęstnieje. Powinna być na tyle gęsta, że można „pisać” strumieniem po jej powierzchni, czyli mieć konsystencję swieżo ugotowanego budyniu. Chwilę to potrwa, ale warto wykazać się cierpliwością.
10. Teraz można dolać zapachy, barwniki i inne substancje aktywne, wymieszać jeszcze raz.
11. Przelać mydło do foremek.
12. Jeśli nie używa się mleka lub miodu to formy z mydłem trzeba izolować, to znaczy wsadzić ją w karton i owinąć ręcznikiem.
13. Zawinięte mydło w formie odłożyć w bezpieczne miejsce, najlepiej ciepłe, ostrzec domowników, by nie odważyli się ruszać.
14. Można zdjąć okulary 🙂
15. Po upływie 2 – 3 dni wyjmuje się mydło z formy i jesli to była duża czy długa forma, tnie się je tnie na odpowiednie kawałki. Jest ono jeszcze miękkie i niedojrzałe. Jeszcze nie nadaje się do użytku.
16. Takie swieże mydło musi „dojrzewać” 3 – 6 tygodni.
17. Na stronce: http://www.zrobsobiekrem.pl/?mydla,46 znajduje się „kalkulator zmydlania” – zaznaczasz ile i jakiego tluszczu chcesz użyć do sporządzenia mydła, a kalkulator liczy, ile musisz użyć wody i NaOH, zatem można robic mydełka różniaste, w zależności od posiadanych tluszczów.
UWAGI:
Część tłuszczu powinna zostać w mydle nieprzereagowana („niezmydlona”), to znaczy, że nie cały tłuszcz reaguje z NaOH. Przy 0 – 3 % niezmydlonego tłuszczu mydło jest dosyć ostre i żrące, nie nadaje sie do mycia ciala, przy 4 – 10 % wychodzi normalne mydło toaletowe, przy więcej niż 10% mydło jest miękkie i może szybko zjełczeć. Dlatego najlepiej zostać w tym środkowym przedziale.
DODATKI:
Barwniki:
Można dodać barwniki spożywcze, pigmenty mineralne, farby do wosku (świec), glinki. Zamiast wody można użyć do robienia mydła mocnego naparu lub odwaru ziołowego, ja stosowałam nagietkowy. Można również dodać sproszkowane przyprawy kuchenne, np. cynamon, papryka itd., ususzone i sproszkowane płatki nagietka, róży lub innych kwiatków, ususzone i sproszkowane liście, dodać mleko lub miód.
Zapachy:
Aby otrzymac pachnące mydło, można użyć olejków eterycznych lub olejków zapachowych. Ilość trzeba wybrać według własnego nosa, olejki pachną z różną intensywnocią. Generalna zasada: 10 ml olejku na 500 g tłuszczu w mydle. Nie dodawać raczej perfum do mydła, poniewaz perfumy zawierają alkohol, który może zmienić całą konsystencję i strukturę robionego mydła.
Substancje peelingujące:
Możemy poszaleć 😉 Mozna dodać np. kaszę kukurydzianę, kawę, zmielone płatki owsiane, zmielone zioła, sól, cukier.
Na wakacje będę miała zajęcie 😀