Choroba Kawasaki jest jedną z bardzo częstych chorób, które dotyczą naszych dzieci – szczególnie tych do 18 miesiąca życia. Lekarze odnotowują coraz większą zapadalność na tego rodzaju zapalenie naczyń krwionośnych z roku na rok!
Choroba Kawasaki to nic innego jak skórno-śluzówkowy zespól węzłów chłonnych. Polega ona na ostrym zapaleniu małych oraz średnich naczyń oraz dużych naczyń wieńcowych. Prowadzi to do poszerzenia naczyń, wskutek czego powstają zmiany o charakterze tętniakowym oraz niedokrwienie mięśnia sercowego. Podczas choroby zaburzony układ odpornościowy atakuje własne naczynia krwionośne!
Najwięcej zachorowań notuje się u dzieci do 5 roku życia, a szczyt przypada na 18 miesiąc życia. Sporadycznie zapadają na nią także dorośli. Na zespół Kawasakiego częściej niż dziewczynki zapadają chłopcy. Częściej na ten zespół choruje się w okresie wiosennym i jesiennym – co nie oznacza jednak, że w okresie letnim i zimowym zachorowanie jest niemożliwe.
Obecnie nie są jeszcze znane przyczyny zespołu Kawasakiego. Naukowcy przypuszczają, że do zachorowania może dojść na skutek przebytej infekcji wirusowej bądź bakteryjnej. Podejrzane są również czynniki immunologiczne oraz genetyczne.
Podstawowym symptomem choroby jest wysoka gorączka (od 38 stopni do nawet 40), powiększenie węzłów chłonnych szyjnych, obrzęk oraz przekrwienie spojówek, rumień w jamie ustnej oraz na wargach, tzw. truskawkowy język, wysypka zlokalizowana głównie na tułowiu oraz kończynach (swoim wyglądem przypomina ona odrę lub płonicę), złuszczający się naskórek na palcach dłoni i stóp, obrzęk i zaczerwienie dłoni i/lub stóp.
Większość objawów występujących podczas choroby ustępuje samoistnie i nie wymaga leczenia. Należy jednak pamiętać, że do 4 tygodnia choroby możliwe jest dojście do zapalenia naczyń wieńcowych. Wiele takich przypadków prowadzi jednak do zgonu pacjenta na skutek powstawania mikrotętniaków i zawału mięśnia sercowego. Zapalenie naczyń prowadzi także do innych powikłań. Najczęściej są to: zapalenie osierdzia czy mięśnia sercowego.
Aż w ¼ przypadków dochodzi do nieodwracalnych zmian w naczyniach wieńcowych oraz sercu!
Bardzo często jednak zespól Kawasakiego mylony jest z innymi chorobami, np.: odrą, płonicą, guzkowym zapaleniem tętnic, zespołem Stevensa-Johnsona, zespołem Reitera, mononukleozą zakaźną, gorączką reumatyczną, młodzieńczym idiopatycznym zapaleniem stawów czy zespołem wstrząsu toksycznego.
W związku z podobieństwem objawów, chorobę bardzo trudno zdiagnozować. Aby móc rozpoznać chorobę konieczne jest występowanie wysokiej gorączki powyżej 5 dni oraz co najmniej 4 z niżej wymienionych objawów:
- obustronne przekrwienie spojówek,
- zakażenie gardła, spieczone i suche wargi,
- tzw. truskawkowy język,
- obrzęk i/lub rumienie na dłoniach i stopach,
- złuszczający się naskórek przy paznokciach,
- różnokształtna wysypka na tułowiu,
- powiększenie węzłów chłonnych szyi.
Obecnie nie istnieje jeszcze żaden test laboratoryjny potwierdzający obecność zespołu Kawasaki. Jednak pewne sygnały daje nam badanie krwi. Lekarze uważają, że podczas choroby dochodzi do podwyższenia poziomów tzw. wskaźników ostrej fazy, nieznacznej niedokrwistości, podwyższenia liczby krwinek białych czy spadku stężenia albumin we krwi.
Również badanie moczu daje specjalistą pewne sygnały – białkomocz, obecność w moczu krwinek białych – to właśnie symptomy, które mogą świadczyć o chorobie Kawasaki.
Niestety, te objawy laboratoryjne są mało swoiste, gdyż również mogą występować przy innych chorobach.
Przebieg choroby można podzielić na kilka faz:
– faza ostra – do 11. dnia,
– faza podostra – 11–21 dni,
– okres zdrowienia – 21–60 dni,
– faza przewlekła – lata.
Choroba zazwyczaj rozpoczyna się nagle i pierwszym symptomem jest wysoka gorączka (może ona utrzymać się nawet do kilkunastu dni!). Zazwyczaj nie ustępuję ona nawet po podaniu antybiotyków. Kolejno pojawia się przekrwienie spojówek oraz powiększenie węzłów chłonnych. W późniejszym okresie pojawia się wielopostaciowa wysypka. Po kilku tygodniach chory zauważa zazwyczaj obrzęk dłoni i stóp oraz złuszczanie się naskórka w okolicach przy paznokciowych. Może towarzyszyć temu również ból.
Podczas trwania choroby zauważa się również inne objawy, które są mniej charakterystyczne:
- nadwrażliwość i impulsywność,
- chwiejność emocjonalna,
- biegunka,
- wymioty i nudności,
- ból brzucha,
- kaszel,
- zapalenie mięśni,
- zapalenie stawów,
- zapalenie dróg moczowych,
- wodniak pęcherzyka żółciowego,
- wyciek z nosa,
- jałowe zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych,
- powiększenie wątroby i/lub śledziony.
W większości przypadków objawy ustępują same. Często nawet choroba jest nieleczona. Diagnoza jest jednak bardzo ważna, gdyż na skutek choroby może dojść do tragicznych konsekwencji – nawet w dorosłym już życiu. Leczenie polega przede wszystkim na zbiciu gorączki oraz niedoprowadzeniu do zapalenia naczyń wieńcowych. W tym celu podaje się zazwyczaj dożylne leki. Bardzo pomocna w leczeniu zespołu okazuje się aspiryna – jednak tylko wtedy, gdy zdecyduje o tym lekarz!
U dzieci, u których nie doszło do uszkodzeń serca i naczyń możliwe jest całkowite wyleczenie. Należy pamiętać, jednak o tym, że nawrót choroby jest możliwy (szczególnie jeśli doszło do jakichkolwiek uszkodzeń).
Nie ulegajmy złudzeniom, że choroba Kawasaki ustąpi sama. Lekarze biją na alarm, aby dmuchać na zimne, gdyż w skrajnych przypadkach może doprowadzić naprawdę do tragicznych skutków – nawet śmierci! Pewnie nie jednemu czytelnikowi nasuwa się teraz pewne hasło reklamowe – ZDROWE DZIECI TO SZCZĘŚLIWE DZIECI – pamiętajmy o tym i sprawmy, aby właśnie zdrowie i szczęście naszych dzieci było dla nas najważniejsze!
