Metabolizm komórkowy
Metabolizm – ogół przemian materii i energii w organizmie
2 typy przemian:
Rys. Aneta Skawińska
– anabolizm – proces polegający na syntezie związków złożonych ze związków prostych z udziałem energii /przemiany endoenergiczne = pochłaniające energię/, np. fotosynteza
– katabolizm – proces polegający na rozkładzie związków złożonych na proste z uwolnieniem energii /przemiany egzoenergiczne/, np. oddychanie
Te przemiany mogą mięć złożony charakter.
Szlak metaboliczny – tworzy ciąg (szereg) reakcji zachodzących kolejno po sobie i prowadzących do powstania ściśle określonego produktu (lub produktów)
Cykl metaboliczny – tworzy zamknięte pętle, w których część produktów jest jednocześnie substratami dla pierwszej reakcji.
Akumulatorem energii jest ATP (wiążę energię uwalnianą i w czasie metabolizmu dostarcza ją do przemian anabolicznych).
ATP adenozynotrójfosforan
– składa się z zasady azotowej (adenina), ryboza (5-węglowy cukier) i 3 reszty fosforowe.
– między resztami fosforanowymi występują 2 wiązania wysokoenergetyczne
Rys. Aneta Skawińska
Fosforylacja – proces syntezy ATP, polegający na przyłączeniu reszty fosforanowej
3 typy fosforylacji:
1) fotofosforylacja – polega na syntezie ATP z udziałem światła
2) substratowa – polega na syntezie ATP z udziałem energii uwalnianej podczas przekształcenia substratu wysokoenergetycznego w nisko energetyczny
3) oksydacyjna – polega na syntezie ATP z wykorzystaniem energii uwalnianej podczas transportu protonów i elektronów wodoru na tlen
Acetylo-CoA – wysokoenergetyczna cząsteczka, produkt przejściowy