Jak oczyścić białko? cz.2
Uwolniliśmy szukane białko z komórki. Zwirowaliśmy je i sprawdziliśmy testem czy jest obecne w danej frakcji. Nadal mamy problem. Nasza mieszanina nie jest nadal czysta – oprócz szukanego białka znajduje się wiele zbędnych zanieczyszczeń. Co robimy? Jest wiele metod oczyszczania. Na początek powiemy sobie o dwóch najłatwiejszych i najtańszych w użyciu.
Wysalanie białek
Metoda ta korzysta z pewnej ważnej właściwości białek – zazwyczaj ich rozpuszczalność zmniejsza się gdy umieścimy je w stężonych roztworach soli. Efekt ten to wysalanie, a białka w wyniku tego są strącane na dno probówki.
Oczywiście poszczególne białka różnią się między sobą rozpuszczalnością w stężonych roztworach soli, co pozwala nam w ten sposób je frakcjonować. Dla przykładu fibrynogen, który pełni ważną rolę w procesie krzepnięcia krwi, wytrąca się w 0,8 M roztworze siarczanu amonu (najczęściej używana sól w przypadku białek). Natomiast albumina obecna w osoczu do wytrącenia wymaga stężenia o wartości 2,4 M.
Metody tej używa się również po to by zagęścić rozcieńczone roztwory białek, jak i aktywne frakcje na różnych etapach oczyszczania (w osadzie zagęszczenie białek jest oczywiście wiele większe niż w supernatancie, gdzie znajdują się zanieczyszczenia).
No dobrze, mamy osad strąconego białka, ale przy okazji znajduje się ono w roztworze soli, która dalej nie będzie nam potrzebna. Aby ją usunąć musimy wykorzystać kolejną metodą oczyszczania, czyli dializę.
Dializa
Stosuje się ją, gdy chcemy oddzielić białko od małych cząsteczek. Służy do tego półprzepuszczalna błona, która może być zbudowana z celulozy o porach działających jak sito. Większe cząsteczki niż średnica poru, jak właśnie białka, pozostają w woreczku dializacyjnym zawieszonym w roztworze. Mniejsze cząsteczki i jony (np. cząsteczki soli) mają dużo mniejsze rozmiary i przechodzą przez pory na zewnątrz woreczka – pojawiają się w dializacie o mniejszym ciśnieniu osmotycznym (roztwór białek ma dużo mniej wody, która dla wyrównania stężeń napływa do woreczka z otaczającego go roztworu wypłukując jednocześnie sole na zewnątrz).
Dzięki tej metodzie można się pozbyć małocząsteczkowych substancji, ale nie nadaje się ona do frakcjonowania białek. Poza tym przeprowadzenie dializy bywa długotrwałe i należy ją kontrolować.