Katabolizm – proces polegający na rozkładzie zw. Złożonych na proste z uwolnieniem energii
Oddychanie – proces biochemiczny, dostarcza organizmowi energię, polega na rozkładzie związków organicznych z uwolnieniem energii
Oddychanie tlenowe – proces polegający na całkowitym rozkładzie związków organicznych na proste minerały z uwolnieniem energii w obecności tlenu
Oddychanie beztlenowe – proces polegający na rozkładzie niecałkowitym związków organicznych na proste, ograniczone z uwolnieniem energii bez udziały tlenu
I etap glikoliza
– zlokalizowana jest w cytoplazmie.
Rys. Aneta Skawińska
W czasie rozpadu następują przemiany:
– dehydrogenacja – odłączenie wodoru z udziałem NAD,
-zysk z ATP (2x),
– zysk energetyczny netto z ATP.
Reakcja pomostowa – zlokalizowana w matriks mitochondrium, polega na aktywacji pirogronianu.
Rys. Aneta Skawińska
II etap Cykl Krebsa = cykl kwasu cytrynowego = cykl kwasu trójkarboksylowego
Końcowe przemiany:
– przyłączenie cząsteczki dwuwęglowej do akceptora (szczawiooctan),
– 2x dekarboksylacja,
– 4x dehydrogenacja (3x z NAD, 1x z FAD),
– 1x fosforylacja substratowa
Rys. Aneta Skawińska
III etap: łańcuch oddechowy, utlenianie końcowe.
– Zlokalizowany jest w błonie grzebienia mitochondrialnego, jest to uporządkowany układ przenośników protonów i elektronów na tlen.
– Przenośniki te mają silne właściwości oksydoredukcyjne i ułożone są w taki sposób, że podczas wędrówki elektronów stopniowo uwalniana jest energia, wykorzystywana do syntezy ATP.
-Podczas transportu elektronów i protonów dochodzi do fosforylacji oksydacyjnej.
– Produktem końcowym jest woda.
Rys. Aneta Skawińska
Porównanie fotosyntezy i oddychania
| Fotosynteza | Oddychanie | |
| Występowanie | Rośliny zielone zawierające chlorofil | Każdy żywy organizm |
| Czas zachodzenia | Faza jasna – dzień, faza ciemna – noc i dzień | Cały czas, niezależnie od pory dnia |
| Miejsce zachodzenia | Chloroplasty | Tlenowe: mitochondrium, beztlenowe: cytoplazma |
| Światło | Potrzebne do reakcje chemicznej | Brak potrzeby |
| Energia | Pobierana z zewnątrz i gromadzona w zw. Organicznych | Energia wiązań chemicznych zmienia się w energię cieplną mechaniczną |
| Substraty | Woda, dwutlenek węgla | Glukoza |
| Produkty końcowe | Glukoza | Woda, dwutlenek węgla |
tab. Aneta Skawińska
