Preparatyka składników krwi i ich rodzaje

Współczesne krwiolecznictwo oparte jest na selektywnym przetaczaniu  składników krwi. Niedobór konkretnego składnika krwi jest wskazaniem do jego przetoczenia.

Ogólne zasady doboru składników krwi do przetoczeń:

Pierwszym wyborem jest zawsze składnik jednoimienny, czyli identyczny z grupą krwi biorcy. Gdy nie ma takiej możliwości, kolejny wybór stanowi składnik zgodny, ale nie identyczny z grupą krwi biorcy. Koncentrat krwinek czerwonych (KKCz), koncentrat krwinek płytkowych (KKP), koncentrat granulocytarny (KG) należy dobrać zgodne w układzie ABO i RhD z biorcą. Osocze świeżo mrożone (FFP) i krioprecypitat (CPAG) muszą być zgodne w układzie ABO z biorcą.

Preparatyka składników krwi:

Od dawców pobierana jest jednostka krwi o objętości 450 ml, co stanowi jedną donację krwi pełnej konserwowanej (KPK). Jest ona pobierana do plastikowego pojemnika z płynem konserwującym (np. CPD lub CPDA), który działa jak antykoagulant i wspomaga metabolizm krwinek w czasie ich przechowywania, który wynosi do 35 dni.

KPK stanowi materiał wyjściowy, który następnie podlega rozdzieleniu na poszczególne składniki (krwinki czerwone, krwinki płytkowe, osocze, krwinki białe), te z kolei podlegają dalszej preparatyce:

• Filtracji, w celu usunięcia leukocytów, uzyskując składnik, który powinien zawierać mniej niż 1×10⁶ krwinek białych w jednostce- dotyczy KPK, KKCz i KKP
  • Napromieniowaniu, w celu zahamowania proliferacji limfocytów- dotyczy KPK, KKCz, KKP i KG
  • Przemywaniu 0,9% roztworem NaCl lub roztworem wzbogacającym, w celu usunięcia białek osocza- dotyczy KKCz i KKP
  • Mrożeniu w roztworze krioochronnym, w celu zabezpieczenia zapasów składników krwi- dotyczy KKCz i KKP
  • Szybkiemu mrożeniu, w celu utrzymania funkcjonalnego stanu labilnych czynników krzepnięcia- dotyczy FFP
  • Inaktywacji biologicznych czynników chorobotwórczych, w celu eliminacji szerokiego spektrum patogenów- dotyczy FFP i KKP
  • Rekonstytucji, w celu zabezpieczenia transfuzji wymiennych u noworodków (KKCz uzupełniony osoczem) oraz w przypadku braku dostępności KKP jednoimiennego z grupą krwi biorcy.

Alternatywną metodą uzyskiwania składników krwi stanowi technika aferezy, która wykorzystuje separatory komórkowe z systemem filtrów pozwalające na pobranie od dawcy wyłącznie żądanego składnika krwi, np. KKP

System identyfikacji składników krwi:

W celu ujednolicenia identyfikacji składników krwi stosuje się unikalny system numeracji, zgodny ze standardem międzynarodowym ISBT 128. Zgodnie z dyrektywą 2002/98/WE na etykiecie składnika krwi powinny znajdować się następujące informacje:

– unikatowy numeryczny lub alfabetyczny identyfikator donacji

– nazwa placówki służby krwi, z której pochodzi składnik

– grupa krwi ABO i RhD ( w przypadku osocza i krioprecypitatu tylko ABO)

– nazwa składnika krwi

– objętość składnika

– data pobrania, preparatyki i ważności składnika

– informacje dodatkowe o składniku krwi

KKCZ- koncentrat krwinek czerwonych

Po usunięciu z KPK większości osocza i dodaniu roztworu wzbogacającego, np. SAGM, uzyskuje się koncentrat krwinek czerwonych w roztworze wzbogacającym (KKCz/RW). Roztwór ten dodawany jest w objętości 80-110 ml. Ma on za zadanie podtrzymać żywotność krwinek, zapobiec hemolizie i umożliwić przechowywanie składnika przez 42 dni. Wartość hematokrytu w koncentracie krwinek czerwonych mieści się w granicach 0,65 do 0,75. Wskazaniem do przetoczenia KKCz jest ostra lub przewlekła niedokrwistość różnego pochodzenia.

Zasady zgodności grupowej w doborze KKCz do przetoczeń:

Biorca grupy krwi O RhD+(dodatni) może otrzymać krew od dawcy grupy:

O  RhD+(dodatni), O RhD-(ujemny).

Biorca grupy krwi O RhD-(ujemny) może otrzymać krew od dawcy grupy:

O RhD-(ujemny).

Biorca grupy krwi A RhD+(dodatni) może otrzymać krew od dawcy grupy:

A RhD+(dodatni), A RhD-(ujemny), O RhD+(dodatni), O RhD-(ujemny).

Biorca grupy krwi A RhD-(ujemny) może otrzymać krew od dawcy grupy:

A RhD-(ujemny), O RhD-(ujemny)

Biorca grupy krwi B RhD+(dodatni) może otrzymać krew od dawcy grupy:

B RhD+(dodatni), B RhD-(ujemny), O RhD+(dodatni), O RhD-(ujemny).

Biorca grupy krwi B RhD-(ujemny) może otrzymać krew od dawcy grupy:

B RhD-(ujemny), O RhD-(ujemny)

Biorca grupy krwi AB RhD+(dodatni) może otrzymać krew od dawcy grupy:

AB RhD+(dodatni), AB RhD-(ujemny), A RhD+(dodatni), A RhD-(ujemny), B RhD+(dodatni), B RhD-(ujemny), O RhD+(dodatni), O RhD-(ujemny).

Biorca grupy AB RhD-(ujemny) może otrzymywać krew od dawcy grupy:

AB RhD-(ujemny), A RhD-(ujemny), B RhD-(ujemny), O RhD-(ujemny).

Zasady doboru KKCz do pilnej transfuzji:

• Potwierdzony wynik grupy krwi: KKCz jednoimienny
• Grupa nieznana lub wynik grupy krwi niepotwierdzony: KKCz grupy O, a kobietom w wieku rozrodczym KKCz O RhD-(ujemny), K-

U chorych ze szczególnymi wymaganiami dotyczącymi przetoczeń można stosować:

• UKKCz: ubogoleukocytarny koncentrat krwinek czerwonych
• NKKCz: napromieniowany koncentart krwinek czerownych
• PKKCz: przemywany koncentrat krwinek czerwonych
• MKKCz: mrożony koncentrat krwinek czerwonych

W praktyce, jeśli istnieje taka konieczność, można stosować koncentrat krwinek czerwonych poddany kilku procesom preparatyki.

UKKCz- ubogoleukocytarny koncentrat krwinek czerwonych

Usuwanie leukocytów z KKCz pozwala na ograniczenie alloimmunizacji antygenami HLA oraz na zmniejszenie ryzyka zakażeń niektórymi wirusami, np. CMV. Najskuteczniejsza okazała się filtracja KKCz podczas pobierania składnika od dawcy lub w ciągu 48 godzin od pobrania. Maksymalnie KKCz można filtrować do 5 dni od pobrania. Termin ważności tego preparatu jest identyczny z terminem ważności jednostki macierzystej

Wskazania do przetaczania UKKCz:

• W profilaktyce niehemolitycznych reakcji gorączkowych oraz alloimmunizacji antygenami HLA
• W leczeniu niedokrwistości u chorych, u których stwierdzono przeciwciała anty-HLA
• U chorych przed i po przeszczepieniu krwiotwórczych komórek macierzystych (KKM) dla zabezpieczenia przed przeniesieniem zakażenia CMV
• Do transfuzji dopłodowych
• Do transfuzji wymiennych i uzupełniających u noworodków
• U chorych z nieprawidłowym funkcjonowaniem układu immunologicznego
• U biorców przeszczepów narządów

NKKCz- napromieniowany koncentrat krwinek czerwonych

Napromieniowanie KKCz pozwala zapobiec wystąpieniu potransfuzyjnej chorobie przeszczep przeciwko gospodarzowi (TA-GvHD) poprzez zahamowanie proliferacji limfocytów T. Koncentrat krwinek czerwonych można poddać napromieniowaniu do 28 dni od pobrania jednostki macierzystej. Po napromieniowaniu preparat powinien zostać jak najszybciej przetoczony

Wskazania do przetaczania NKKCz:

• U chorych z wrodzoną lub nabytą niewydolnością układu immunologicznego

• Do przetoczeń u płodów i noworodków
• U chorych leczonych immunosupresyjnie
• U chorych leczonych transfuzjami od dawców rodzinnych (I i II stopień pokrewieństwa)
• W przypadku przeszczepiania krwiotwórczych komórek macierzystych- w okresie przedprzeszczepowym i po przeszczepieniu
• U chorych z chorobą Hodgkina
• W trakcie leczenia analogami lub antagonistami puryn
• W przypadku przetoczenia koncentratu granulocytarnego

PKKCz- przemywany koncentrat krwinek czerwonych

W procesie przemywania zostają usunięte białka osocza, przy jednoczesnych stratach części krwinek czerwonych. Do przemywania stosuje się 0,9% NaCl lub roztwór wzbogacający. Przemywany koncentrat krwinek czerwonych można otrzymać na dwa sposoby, metodą manualną (przy użyciu wirówki) lub automatyczną (przy zastosowaniu specjalistycznego urządzenia do przemywania krwinek). Termin ważności tego preparatu liczy się od zakończenia preparatyki i różni się on w zależności od zastosowanego w trakcie preparatyki systemu i roztworu użytego do zawieszania KKCz:

• PKKCz przygotowany w systemie zamkniętym- 24 godziny
  • PKKCz przygotowany w systemie zamkniętym zawieszony w roztworze wzbogacającym- 48 godzin
  • PKKCz przygotowany w systemie otwartym- 8 godzin

W przypadku stosowania PKKCz należy mieć na uwadze straty krwinek czerwonych w procesie przemywania, co może skutkować efektem terapeutycznym mniejszym od spodziewanego.

Wskazania do przetaczania PKKCz:

• U chorych z przeciwciałami skierowanymi przeciwko białkom osocza, szczególnie anty-IgA
• U osób z objawami ostrych reakcji alergicznych na białka osocza, np. wstrząs anafilaktyczny
• U płodów i noworodków z chorobą hemolityczną płodu i noworodka (ChHPN), w przypadku konieczności przetoczenia KKCz pobranego od matki

MKKCz- mrożony koncentrat krwinek czerwonych

Koncentrat krwinek czerwonych można poddać mrożeniu do 7 dni od pobrania. MKKCz przechowuje się do 10 lat w temp. -80˚C lub niższej, w zależności od zastosowanej metody mrożenia. Do zamrażania i rozmrażania stosuje się specjalistyczne roztwory. Termin ważności tego preparatu po rozmrożeniu różni się w zależności od zastosowanego w trakcie preparatyki systemu i roztworu użytego do rozmrażania i zawieszania KKCz:

• MKKCz przygotowany w systemie zamkniętym- 24 godziny
  • MKKCz przygotowany w systemie zamkniętym zawieszony w roztworze wzbogacającym- 48 godzin
  • MKKCz przygotowany w systemie otwartym- 8 godzin

W przypadku stosowania MKKCz należy mieć na uwadze straty krwinek czerwonych w procesie rozmrażania i przemywania, co zwykle skutkuje efektem terapeutycznym mniejszym od spodziewanego.

Wskazania do przetaczania MKKCz:

• U biorców z przeciwciałami do antygenu powszechnego
• U biorców ze zdiagnozowanymi przeciwciałami wieloswoistymi
• Do autotransfuzji (w uzasadnionych przypadkach)

KPR- krew pełna rekonstytuowana

KPR otrzymuje się przez zawieszenie koncentratu krwinek czerwonych w osoczu jednoimiennym z biorcą lub osoczu grupy AB. Do przygotowania składnika krwi stosuje się UKKCz do 5 dni od daty pobrania, a otrzymaną KPK poddaje się napromieniowaniu.Termin ważności tego preparatu wynosi 24 godziny od zakończenia preparatyki.

Wskazaniem do stosowania KPR jest choroba hemolityczna noworodka

KKP- koncentrat krwinek płytkowych

Koncentrat krwinek płytkowych przygotowuje się z kożuszków leukocytarno- płytkowych, z osocza bogatopłytkowego lub pobiera metodą aferezy. Zlewany koncentrat krwinek płytkowych składa się z 4-6 pojedynczych jednostek i powinien zawierać od 300 do 500 x 10⁹ krwinek płytkowych. Standardowa jednostka koncentratu krwinek płytkowych z aferezy odpowiada 5 pojedynczym jednostkom otrzymanym z krwi pełnej. Płytki krwi, dla zachowania ich prawidłowych funkcji w trakcie przechowywania, zawieszone są w osoczu lub w mieszaninie osocza i roztworu wzbogacającego, co wpływa na poprawę bezpieczeństwa przetaczanych KKP poprzez zmniejszenie ryzyka wystąpienia alergicznych i gorączkowych reakcji poprzetoczeniowych. Biologiczne funkcje krwinek płytkowych zostają zachowane, jeśli KKP przechowuje się w temp. 22˚C przy stałym mieszaniu. KKP przechowuje się do 5 dni (dzień pobrania krwi pełnej liczy się jako dzień zerowy), ponieważ temp. ich przechowywania sprzyja rozwojowi patogenów.

Wskazaniem do zastosowania KKP jest małopłytkowość o różnym pochodzeniu.

Zasady zgodności grupowej w doborze KKP do przetoczeń:

Biorca grupy krwi O RhD+(dodatni) może otrzymać KKP grupy:

O  RhD+(dodatni), O RhD-(ujemny).

Biorca grupy krwi O RhD-(ujemny) może otrzymać KKP grupy:

O RhD-(ujemny).

Biorca grupy krwi A RhD+(dodatni) może otrzymać KKP grupy:

A RhD+(dodatni), A RhD-(ujemny), a także KKP grupy O RhD+(dodatni) i O RhD-(ujemny) w osoczu grupy A lub AB albo w roztworze wzbogacającym

Biorca grupy krwi A RhD-(ujemny) może otrzymać KKP grupy:

A RhD-(ujemny), a także KKP grupy O RhD-(ujemny) w osoczu grupy A lub AB albo w roztworze wzbogacającym

Biorca grupy krwi B RhD+(dodatni) może otrzymać KKP grupy:

B RhD+(dodatni), B RhD-(ujemny), a także KKP grupy O RhD+(dodatni) i O RhD-(ujemny) w osoczu grupy B lub AB albo w roztworze wzbogacającym

Biorca grupy krwi B RhD-(ujemny) może otrzymać KKP grupy:

B RhD-(ujemny), a także KKP grupy O RhD-(ujemny) w osoczu grupy B lub AB albo w roztworze wzbogacającym

Biorca grupy krwi AB RhD+(dodatni) może otrzymać KKP grupy:

AB RhD+(dodatni), AB RhD-(ujemny), a także KKP grupy A RhD+(dodatni), A RhD-(ujemny), B RhD+(dodatni), B RhD-(ujemny), O RhD+(dodatni), O RhD-(ujemny) w osoczu grupy AB albo w roztworze wzbogacającym

Biorca grupy AB RhD-(ujemny) może otrzymywać KKP grupy:

AB RhD-(ujemny), a także KKP grupy A RhD-(ujemny), B RhD-(ujemny), O RhD-(ujemny) w osoczu grupy A lub AB albo w roztworze wzbogacającym

Zasady doboru KKP do pilnej transfuzji:

• Potwierdzony wynik grupy krwi:  KKP jednoimienny
• Grupa nieznana lub wynik grupy krwi niepotwierdzony: KKP rekonstytuowany (płytki grupy O zawieszone w osoczu grupy AB) lub KKP grupy AB

UKKP- ubogoleukcytarny koncentrat krwinek płytkowych:

Filtracja KKP pozwala na ograniczenie alloimmunizacji antygenami HLA oraz na zmniejszenie ryzyka zakażeń niektórymi wirusami. Termin ważności preparatu wynosi 5 dni.

Wskazania do przetaczania UKKP:

• Profilaktycznie, by uniknąć krwawienia i przed inwazyjnymi procedurami lub zabiegami u chorych z niedoborem płytek krwi
• Leczniczo, by zatrzymać czynne krwawienie

NUKKP- napromieniowany ubogoleukocytarny koncentrat krwinek płytkowych

Napromieniowanie UKKP pozwala zapobiec wystąpieniu potransfuzyjnej chorobie przeszczep przeciwko gospodarzowi (TA-GvHD) poprzez zahamowanie proliferacji limfocytów T. Termin ważności preparatu wynosi 5 dni.

Wskazania do przetaczania NKKCz:

• U chorych z wrodzoną lub nabytą niewydolnością układu immunologicznego

• Do przetoczeń u płodów i noworodków
• U chorych leczonych immunosupresyjnie
• U chorych leczonych transfuzjami od dawców rodzinnych (I i II stopień pokrewieństwa)
• W przypadku przeszczepiania krwiotwórczych komórek macierzystych- w okresie przedprzeszczepowym i po przeszczepieniu
• U chorych z chorobą Hodgkina
• W trakcie leczenia analogami lub antagonistami puryn
• W przypadku przetoczenia koncentratu granulocytarnego
• U osób wymagających doboru składników krwi zgodnych w układzie HLA

PKKP- przemywany koncentrat krwinek płytkowych:

Do przemywania KKP stosuje się 0,9% NaCl lub roztwór wzbogacający. Proces przemywania powoduje zmniejszenie aktywności krwinek płytkowych. Termin ważności PUKKP liczony od zakończenia preparatyki wynosi 2 godziny.

Wskazania do przetaczania PKKCz:

• U chorych z przeciwciałami skierowanymi przeciwko białkom osocza, szczególnie anty-IgA
• U osób z objawami ostrych reakcji alergicznych na białka osocza, np. wstrząs anafilaktyczny
• U płodów i noworodków, w przypadku konieczności przetoczenia KKP pobranego od matki (alloimmunologiczna małopłytkowość płodów i noworodków)

MKKP- mrożony koncentrat krwinek płytkowych

Procesowi mrożenia można poddać UKKP do 24 godzin od pobrania, należy zastosować odpowiedni środek krioochronny. Preparat ten można przechowywać:

            -1 rok w temp. Poniżej -80˚C

-2 lata w temp. Poniżej 140°C

Termin ważności preparatu po rozmrożeniu wynosi 2 godziny. Należy zaznaczyć, że mrożenie KKP wiąże się ze stratami w procesie preparatyki oraz z przemijającym upośledzeniem ich czynności.

Wskazania do stosowania MUKKP

– gdy świeży UKKP jest niedostępny

-w sytuacji, gdy konieczne jest stosowanie UKKP od dobranych dawców, przeznaczonych dla

konkretnych biorców, np. uodpornionych antygenami HPA lub HLA

– u płodów i noworodków z ChHPN, w przypadku konieczności przetoczenia KKP pobranego od matki

RUKKP- rekonstytuowany ubogoleukocytarny koncentrat krwinek płytkowych

Rekonstytuowany koncentrat krwinek płytkowych może zawierać:

– płytki krwi grupy O RhD-(ujemny) zawieszone w osoczu grupy AB

– płytki krwi zgodne w ABO i RhD z pacjentem zawieszone w osoczu jednoimiennym z biorcą

Termin ważności RUKKP wynosi:

-RUKKP przygotowany w systemie otwartym- do 6 godzin od zakończenia preparatyki

-RUKKP przygotowany w systemie zamkniętym- do 5 dni (jeśli do zawieszenia użyto minimum 200 ml FFP i KKP przechowywany jest w pojemniku o pojemności 1000 ml)

-RUKKP przygotowany z MUKKP- 2 godziny od zakończenia preparatyki

Wskazania do stosowania RUKKP:

-gdy świeży UKKP jest niedostępny

-na potrzeby pilnej transfuzji

FFP- osocze świeżo mrożone

Osocze to składnik krwi, który otrzymuje się z jednostki krwi pełnej (KPK) po oddzieleniu od składników komórkowych. Dzięki odwirowaniu jednostki KPK o objętości 450 ml uzyskujemy jednostkę osocza o objętości około 250 ml. Podczas zabiegu aferezy przy użyciu separatorów można otrzymać jednoczasowo od 2 do 3 jednostek osocza (400-600ml). Osocze zawiera wszystkie czynniki krzepnięcia krwi oraz inne białka, takie jak albuminy czy immunoglobuliny. Osocze świeżo mrożone to preparat otrzymywany i zamrożony w ciągu 8 godzin od pobrania i schłodzony do -30°C w ciągu godziny. Ta procedura pozwala na zachowanie aktywności czynników krzepnięcia. Aby istotnie zmniejszyć możliwość przeniesienia czynników zakaźnych osocze świeżo mrożone podlega karencjonowaniu lub inaktywacji.

Karencjonowanie:

Po uzyskaniu preparatu osocza trzeba je przechowywać przez co najmniej 16 tygodni. Należy wykonać dwa oznaczenia markerów wirusów od dawcy, z którego krwi uzyskano dany składnik. Pierwsze oznaczenie wykonuje się w dniu pobrania donacji, drugie z próbek pobranych po upływie co najmniej 16 tygodni od pierwszej donacji. Za karencjonowany uznaje się składnik krwi pochodzący od dawcy, u którego przy co najmniej 2 donacjach uzyskano ujemne wyniki badań w kierunku obecności patogenów przenoszonych przez krew.

Inaktywacja czynników biologicznych:

Inaktywacja czynników biologicznych stanowi alternatywę dla karencjonowania. Proces ten istotnie zwiększa bezpieczeństwo przetaczanych składników krwi poprzez redukcję biologicznych czynników chorobotwórczych. Stosowane metody zmniejszają ryzyko przeniesienia patogenów wykorzystując reakcję fotoinaktywacji. W procesie tym można stosować błękit metylenowy, chlorowodorek amotoselenu, ryboflawinę.

Osocze uniwersalne:

Trwają zaawansowane prace nad uzyskaniem osocza uniwersalnego. W wyniku zastosowania specjalnych filtrów, na których zostały osadzone sztuczne antygeny, uzyskuje się osocze pozbawione przeciwciał anty-A i/lub anty-B o niezmienionej jakości. Usuwanie przeciwciał nie zaburza składu białkowego i nie aktywuje procesu krzepnięcia.

Zamrożone osocze można przechowywać przez okres:

-36 miesięcy w temp. Poniżej -25°C

-3 miesiące w temp. Od -18°C do -25°C

Osocze należy przetoczyć natychmiast po rozmrożeniu. W uzasadnionych przypadkach można przechowywać FFP przez okres:

            – 4 godziny w temp. od +20˚C do +24˚C

            – 24 godziny w temp. od +2˚C do +6˚C

            – 5 dni w temp. od +2˚C do +6˚C, wyłącznie jako zabezpieczenie na oddziałach ratunkowych, pod warunkiem przechowywania w urządzeniu poddawanym ciągłemu monitorowaniu temperatury i systematycznej walidacji procesu przechowywania.

Wskazania do stosowania FFP obejmują:

            -leczenie zaburzeń układu krzepnięcia

            -u chorych z zakrzepową plamicą małopłytkową (lecznicza plazmafereza)

            -odwrócenie skutków działania doustnych antykoagulantów

            -leczenie koagulopatii

Zasady zgodności grupowej przetaczania FFP:

            -biorcom grupy O można przetaczać FFP grupy O, A, B, AB

            -biorcom grupy A można przetaczać FFP grupy A, AB

            -biorcom grupy B można przetaczać FFP grupy B, AB

            -biorcom grupy AB można przetaczać FFP grupy AB

Zasady doboru FFP do pilnej transfuzji:

            -potwierdzony wynik grupy krwi– FFP jednoimienny

            -grupa nieznana lub wynik niepotwierdzony– FFP grupy AB

CPAG- krioprecypitat

Krioprecypitat otrzymuje się metodami kontrolowanego rozmrażania osocza. Stanowi on frakcję krioglobulin, zawierającą czynnik VII, czynnik von Willebranda, czynnik XIII, fibrynogen, fibronektynę. CPAG podobnie jak FFP jest poddawany procesowi karencji lub inaktywacji. Objętość tego preparatu wynosi 20-30 ml, należy go przetoczyć natychmiast po rozmrożeniu.

Zamrożony krioprecypitat można przechowywać przez okres:

-36 miesięcy w temp. Poniżej -25°C

-3 miesiące w temp. Od -18°C do -25°C

Wskazania do stosowania CPAG:

            -rozsiane wykrzepianie wewnątrznaczyniowe (DIC)

            -zmiany jakościowe i ilościowe fibrynogenu

            -niedobory czynnika VIII, jeśli osoczowe czynniki krzepnięcia są niedostępne

Zasady zgodności grupowej przetaczania CPAG:

            -biorcom grupy O można przetaczać CPAG grupy O, A, B, AB

            -biorcom grupy A można przetaczać CPAG grupy A, AB

            -biorcom grupy B można przetaczać CPAG grupy B, AB

            -biorcom grupy AB można przetaczać CPAG grupy AB

Zasady doboru CPAG do pilnej transfuzji:

            -potwierdzony wynik grupy krwi– CPAG jednoimienny

            -grupa nieznana lub wynik niepotwierdzony– CPAG grupy AB

KG- koncentrat granulocytarny:

Koncentrat granulocytarny zawiera granulocyty zawieszone w osoczu. Aby otrzymać ten preparat, należy najpierw poddać dawcę stymulacji lekami zwiększającymi wytwarzanie granulocytów. Otrzymuje się go stosując metodę automatycznej aferezy, po otrzymaniu podlega napromieniowaniu. KG musi zostać przetoczony natychmiast po otrzymaniu. W razie konieczności dopuszcza się przechowywanie tego preparatu do 24 godzin w temp. od +20˚C do +24˚C bez mieszania.

Wskazania do stosowania KG:

            -leczenie zagrażających życiu zakażeń bakteryjnych i grzybiczych u chorych z ciężką neutropenią

            -w hipoplazji szpiku

            -u pacjentów z udokumentowaną dysfunkcją granulocytów

Zasady doboru KG do przetoczenia:

– składnik jednoimienny, w przypadku braku KG zgodny w układzie ABO i RhD

Autor: mgr Katarzyna Chojnacka, diagnosta laboratoryjny

Piśmiennictwo:

1. Danuta Bochenek- Jantczak i Katarzyna Szczudło, Organizacja i zasady funkcjonowania szpitalnego banku krwi, wydawnictwo α-medica press 2022
2. Ustawa z dnia 22 sierpnia 1997r. o publicznej służbie krwi (z późniejszymi zmianami- Dz. U. z 2014, 2019, 2020, 2021)
3. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 16 października 2017r. w sprawie leczenia krwią i jej składnikami w podmiotach leczniczych wykonujących działalność leczniczą w rodzaju stacjonarne i całodobowe świadczenia zdrowotne (z późniejszymi zmianami- Dz. U. z 2017, 2019, 2020, 2021)
4. Obwieszczenie Ministra zdrowia z dnia 9 czerwca 2017r. w sprawie wymagań dobrej praktyki pobierania krwi i jej składników, badania, preparatyki, przechowywania, wydawania i transportu dla jednostek organizacyjnych publicznej służby krwi (z późniejszymi zmianami- Dz. U. z 2017, 2018, 2019, 2020, 2021)
5. Obwieszczenie Ministra Zdrowia z dnia 18 marca 2020r. w sprawie wymagań dobrej praktyki przechowywania i wydawania krwi i jej składników dla banków krwi oraz badań z zakresu immunologii transfuzjologicznej wykonywanych w zakładach leczniczych podmiotów leczniczych innych niż regionalne centra, Wojskowe Centrum lub Centrum MSWiA- Dz. U. z 2020