Każdy organizm ma wymagania środowiskowe, które warunkują jego istnienie.Biomasa jest to ogół masy organizmów wchodzących w skład biocenozy ekosystemu.
Zakres tolerancji jest to przedział wartości czynnika w którym organizm może przeżyć
2 wartości skrajne (punkty krytyczne):
– minimum jest to najmniejsza wartość czynnika w którym organizm może jeszcze przeżyć, poniżej ginie
– maksimum jest to największa wartość czynnika w którym organizm może jeszcze przeżyć, powyżej ginie
Wartość optimum jest to wartość czynnika w którym organizm dobrze funkcjonuje, dobrze się czuje
Ze względu na zakres tolerancji:
EURYBIONTY: organizmy o szerokim zakresie tolerancji, nie mają ściśle określonych warunków
STENOBIONTY: organizmy o wąskim zakresie tolerancji, mają ściśle określone warunki
e zostały nazwane mianem bioindykatorów
Teraz przejdziemy do opisu praw, które w biologii są niezbędne do prawidłowego przeglądania literatury i wyciągania maturalnych wniosków.
- Prawo minimum Libiga
Mówi, że decydujący wpływ na wzrost i rozwój organizmu ma czynnik, który występuje w niedoborze. Jest on czynnikiem ograniczającym.
- Prawo tolerancji Shelforda
Stanowi rozszerzenie prawa minimum. Mówi, że zarówno niedobór, jak i nadmiar czynnika wpływa ograniczająco na wzrost i rozwój organizmów.
Tolerancja fizjologiczna – uwzględnia zasoby środowiska (sam dla siebie)
Tolerancja ekologiczna – oprócz zasobów + konkurencja
Dostęp do światła:
– światłolubne (heliofity), np. kaktusy, agawy, kukurydza
– cieniolubne (skifity), np.mszaki i paprotniki
Ilość wody:
-hydrofity – całkowicie zanurzone liście w wodzie, np. gążel żółty
-helofity – rośliny bagienne o korzeniu i nasadach pędów zanurzonych w wodzie, ale liściach wyniesionych ponad wodę, np. tatarak
-higofity – siedliska wilgotne, np. marszancja, niecierpek
-mezofity – rośliny siedlisk średnio zaopatrzonych w wodę, np. groszek pospolity, rośliny okrytonasienne
-kserofity – siedliska suche, dzielimy je na: 1) sukulenty à gromadzące wodę na okres suszy, np. kaktus, 2) sklerofity à silnie ograniczające transpirację w porze suchej, np. wrzos
Zasolenie:
–stenohaliny – wąski zakres tolerancji, np. zwierzęta àgłowonogi, szkarłupnie
-euryhaliny – szeroki zakres tolerancji, np. Morsztyn –brunatnice, w Bałtyku – chełbia, omułek
Rośliny wskaźnikowe:
–kalcofile (kalcyfity) – rosną na glebach bogatych w wapń, np. groszek, kurzyślad
-azotolubne (nitrofile)- rosną na glebach bogatych w azot, np. pokrzywa, gwiazdnica, komosa, psianka
-kwasolubne – rosną na glebach kwaśnych, np. pokrzywa, tasznik pospolity
-zasadolubne – rosną na glebach zasadowych, np. koniczyna
